Mehmet Mataracı, Tek Parti Dönemi’nde Rize siyasetinin bir numaralı adamıdır. 1879 yılında Rize’de doğdu. 1. Dünya Savaşı’nda Hopa’ya giden gönüllü birliklere gerekli olan malzemenin deniz yoluyla nakliyesi görevinden bulundu. 1913 yılında İstanbul’a gitti. Şişli’de fırıncılık yapmaya başladı.
Bİ TÜFEĞİM Bİ DE BEN
İstanbul’da savaş yıllarını yaşadı. Birinci dünya savaşında galip gelen İngiliz, Fransız, İtalyan ve Yunanlılar İstanbul’u işgal etmiştir. Türk’ün ateşle imtihan edildiği bu zor dönemde ekmek karneyle dağıtılmaktadır. Ancak İstanbul’da biri vardır ki, milli mücadelecilere karnesiz ekmek sağlamaktadır. Bu kişi cesaretiyle Atatürk’ün dikkatini çekmeyi başaran Rizeli Mataracı Mehmet Efendi’dir. Atatürk, bir gün bu yürekli laz uşağını yanına çağırır ve can alıcı soruyu sorar: “Yarın cepheye gitsek, kaç kişiyle gelirsin?” Mataracı Mehmet Efendi, Rizeliye has keskin zekasını ve şivesini konuşturarak “Bi tufeğum, bi da ben senun emrundeyiz paşam” der. Millî Mücadele Dönemi’nde, Ankara’nın görevlendirmesi üzerine Rize’ye geri döndü. Millî Mücadeleye, Batum üzerinden deniz yoluyla silah ve cephane nakliyesi görevinde bulundu. Rize’de kurulan CHP’nin kurucu başkanlığını üstlendi. Uzun yıllar Rize’de CHP il başkanlığı görevinde bulundu.
ATATÜRK’Ü EVİNDE AĞIRLADI
17 Eylül1924 Mustafa Kemal Atatürk Rize’yi ziyaret etmiş, Müftü mahallesindeki Mataracızâde Mehmet Efendinin evinde misafiri olmuştur. O gece sabahlara kadar sokaklar ve hele hükümet binasının önü mumlarla ve yakılan gazlı paçavralarla aydınlatıldı. Limandaki harp gemileri de elektrik donanımlarını yaktılar. Bunlardan Hamidiye Zırhlısı ay çıkıncaya kadar projektörünü Mehmet Efendinin evine tevcih ve teksif etti. Mataracı Mehmet Efe bu müstesna misafire Rusya’dan satın aldığı kalpağını hediye eder. Atatürk, İstanbul’a dönünce kalpakla çektirdiği fotoğrafı imzalayarak o günün anısın Mehmet Efendi’ye gönderir. Bu fotoğraf halen Rize’de Atatürk Müzesi’ne dönüştürülen Mataracı Mehmet Efendi’nin evinde sergilenmektedir. Ticaretle ve çiftçilikle uğraştı. Rize’nin sözü geçen eşrafından olan Mehmet Mataracı, 1953 yılı Ağustosunda vefat etti. Rize Tophane Mahallesi’nde bulu aile kabristanlığında toprağa verildi.
Hazırladığı Mataracı Mehmet Belgeseli için Aliye Fatma Mataracı’ya desteği için Hasan Tuncer Türüt’e teşekkürler…