Hayati Akbaş
ARTVİN- Artvin İli Mantar Üreticileri Birliği yönetim kurulu üyeleri: Ali Fuat Beyaz(Başkan-Muhtar), Cafer Azizağaoğlu (Muhasip-Muhtar), Osman Nuri Şener(Bşk. Yrd.-Muhtar), Naci Özay (Genel Sekreter) ve Ayhan Karadeniz (Üye-Muhtar) Artvin’de kayın mantarı üretiminin ne aşamaya geldiğini anlattılar.
BİRLİK BAŞKANI ALİ FUAT BEYAZ: TÜRKİYE’DE BİR NUMARA OLDUK.
Birlik Başkanı Ali Fuat Beyaz Artvin’de mantar ciddi anlamda üretim noktasına geldik. Türkiye’de ilk defa Artvin ilinde ORKÖY projesi kapsamında orman ürünleri dışında ürünlerde de para kazanılacağını öğrendik. Biz bu projeyi köylüyü anlattığımızda bize inanmadılar. Hatta babam bile bana inanmadı. Babam bana “Köksüz ağaçtan ürün olur mu?” dedi.
Dönemin Orman Bölge Müdürü Ömer Naci Kaya’ya durumu anlattım. Bölge Müdürü; “Hiç üzülme muhtarım. Ben burada kendi arkadaşlarıma anlatırken zorlanıyorum. Beni köylüyle buluşturabilir misin?” dedi. Köylülerle toplantı yaptık. Köylüler inandı. Pilot uygulama olarak Yusufeli ve Artvin ilçelerinde uygulama yapıldı. Ürünü ürettik. Satış noktasında sıkıntı yaşanır diyordular. Çevre illerde sattık. Bir sıkıntımız vardı. Ürünü 12 ay boyunca istiyordular. Biz sadece bahar ve güz aylarında yani 3-4 ay gibi bir sürede pazara sürebiliyorduk. Nedeni sera olmamasıydı. 18-25 derecelerde ürün alınabiliyordu. Biz ne yapabiliriz diye tartışırken Tarım İl Müdürlüğü kırsal kalkınma yatırımlarından bahsetti. Türkiye’nin değişik illerinde incelemelerde bulunduk. Sera konusunda engeller çıktı. Tam tıkandığımız dediğimiz yerde Artvin Valimiz Sayın Ömer Doğanay imdadımıza yetiştik. Biz Vali Bey’e projedeki maliyetleri söyledik. O da bize destek vereceğini söyledi.
O zaman biz 8 kişi yapacakken sera sayımız 21’e ulaştık. Artvin istiridye kayın mantarında marka olacak. Türkiye’nin değişik illerini 4 kez dolaştık. Artvin Muhtarlar Derneği’nin yönetimine teşekkür ediyorum.
Biz muhtarlar olarak bu projeyi yaparken göçü nasıl durdurabiliriz hatta geri dönüşü nasıl sağlayabiliriz diye çalışmalar yapmayı düşündük. Sınırlı arsalarımızda 108 metrekarede 600 kütük sığdırdık. Bu seralarımız -40, +70 dereceye dayanıklıdır. 12 ay boyunca ürün üretebiliyoruz.
REKLAM KONUSUNDA ÇALIŞMALARIMIZ OLACAK.
Artvin Valiliği önünde sunumumuz olacak. Aracımız reklam giydirilmiş araç olacak. Festivallerde, değişik yerlerde olacak. Artvin İli Mantar Üreticileri Birliği markası altında çıkacak. Vatandaşlarımız bize takip ediyor. Önce siz yapın bakalım olacak mı? Ondan sonra biz yaparız diyorlar. Onlar aslında onlar daha avantajlı. Bizim tesisleri görerek bizim tecrübelerimizden faydalanacaklardır.
Birlik kurmada zorlandık. Milletvekilimiz İsrafil Kışla ’ya katkılarından dolayı çok teşekkür ederim. Ürünün ömrünün 7 gün olduğun biliyorduk. Bir araştırmamızda vakumlama makinasını gördük. Bu ürününü ömrünü 20 güne kadar çıkarıyor. Ulusal marketler ürünümüzü satmak istiyor. Biz yavaş yavaş alt yapıyı oluşturuyoruz. Emin adımlarla gidiyoruz.
CAFER AZİZAĞAOĞLU: BU İŞE GİRECEKLER YORULMAYACAKLAR, BEZMEYECEKLER!
Mantar Üreticileri birliği yöneticilerinden Muhtarlar Derneği Başkanı ve aynı zamanda Birlik Muhasibi Cafer Azizağaoğlu da tesisleşme konusunda şunları paylaştı:
─ Tarım İl Müdürlüğüne müracaatta bulunduk. Sayın Valimizin katkılarıyla İl Özel İdaresine projeyi ücretsiz çizdirdik. Kırsal Kalkınma Ajansı projelerinden faydalanmak için müracaatta bulunduk. 8 sera ile projemizi sürdük. Şu an 21’e ulaştı. Şu an 4800 kütüğe tohum ekilmiştir. Hazır olanlar var şu anda satılan. 8 seramız 20 gün sonra üretime başlayacaktır. Seyitler Köyünde bir yer kiraladık.
Biz bu işe girdik yorulmadık, usanmadık. Bu işe girecekler, yorulmayacaklar, bezmeyecekler. Bu azim ister, herkes özellikle de gençlerimize tavsiye ederim.
OSMAN NURİ ŞENER: ÜRETİM TESİSLERİ
Sera dediğimiz zaman çok basite indirgeniyor. Bu seralar 108 metrekaredir. Çift izalosyonlu. Kafalar sandiviç paneldir. İçeride ranzalar var. Ranzalar tekne şeklindedir. İçine toprak koyduk. Kütükleri topraklar birleştirmek için 600 kütüğümüz var bir serada. Klimamız var. İçeride devamlı 18-25 derece arasında tutmak için klimayı kullanıyoruz. Nemlendirmek için makinalarımız var.
Mantar nemi çok seven bir üründür. Onun için kütükler devamlı damla sulama ile sulanıyor. Artan su toprağa akacak. Kütük topraktan nemi çekecek. Sistemimiz öyle ki otomatik iklimlendirme devreye giriyor. Nem düştüğü zaman sistem otomatik olarak devreye giriyor ve nemlendirme yapıyor. Onun için diyorum. Normal sera deyip geçmeyelim.
Bizimi seralardan daha iyisini Kayseri’de gördük. Balıkesir, Denizli, Kayseri, Uşak, Yalova, Muğla ve diğer bazı iller. Bize Samsun’u çok önerdiler. Gittik baktık. Bizimkiler onlardan daha iyi. Biz yeni başladığımız için 108 metrekare ile başladık. 600 kütükle başladık. 8 arkadaşız. Beraber çalışıyoruz.8 sera 4800 kütük yapıyor. Bir kütük ortalama 2 kg-7 kg arasında veriyor. 8 sera ile daha güçlü olacağımıza inanıyoruz. Biz öncülük yapıyoruz. Artvin’de bu işi genişletmek için çabalar sarf ediyoruz.
Biz yalnız kütük çalışıyoruz. Kopmost yok. Hedefimiz şu kütük mantarını önce Türkiye’de daha sonra dünyada bir numara yapmaktır. Biz bu konuda çok iddialıyız. Şu anda 30’a yakın insan çalışıyor.
Biz mantarı ormanda toplardık. Mantar diye öyle bilirdik. Gün geldi ki üretmeye başladık. İnsan istedikten sonra yapamayacağı bir şey yoktur. Önemli olan istektir, azimdir ve çalışmaktır.
AYHAN KARADENİZ: BU İŞİ YAPMAK İSTEYENLERE ŞU TAVSİYELERDE BULUNURUM.
Bu sadece köyümüzde değil, Artvin’de ve dışarıdaki insanlarımızda telefon açıp soruyorlar. Bu kayın mantarı üretimini nasıl yapabiliriz? Diye. Onlara şunu söylüyoruz. Biz bunu Artvin’de ilk defa yapıyoruz. Önce önümüzü görelim. Çünkü bu maliyetli bir yatırım.
Diğer bir konu bize en çok eleştirilen ve sorulan soru neden muhtarlar? Bununu nedeni Tarım İl Müdürlüğü bize bu projeleri söylediği zaman köylümüze götürdük. Onlar üretince nereye satacağız, diyorlar. Vatandaşlarımızı razı edemedik. Bu sefer Tarım İl Müdürlüğüne köyümüzde yapmak isteyenler yok diyoruz. Bize örnek olarak sizler yapın dendi. Bizler bu şekilde yola çıktık. Çok zorlandık. Tarım İl Müdürü ve Sayın Valimize teşekkür ediyorum.
BİRLİK YÖNETİMİ: TEŞEKKÜR EDERİZ.
Artvin İli Mantar Üreticileri Birliği Başkanı Ali Fuat Beyaz şunları söyledi: Gelecek günlerimiz güzeldir. Başta Ömer Naci Kaya, Artvin Valisi Ömer Doğanay ve Tarım İl Müdürlüğü ve diğer kurum ve kuruluşlara çok teşekkür ederim. Birlik üyelerine ve yönetim kurulu üyelerine gösterdikleri özverili çalışmalardan dolayı şükranlarımı iletiyorum.” dedi.
Artvin Üretiyor programının yapımcısı ve sunucusu Hatice Nur Ersöz, program kapanışında Birlik üyelerini göçü önlemede önemli bir çalışmaya imza attıklarını kaydederek gençlerimizin ve özellikle kadın girişimcilerin kayın mantarı üretimi konusuna ilgi göstermesini istedi. Birlik üyelerinin her zaman bilgi ve tecrübelerini paylaşacağını ifade etmelerinden dolayı memnun olduğunu kaydetti.
