Remziye YILMAZ- YUSUFEL?
Heybetli, kral benim edas?yla arenaya giren bir bo?ada, insani özellikleri an?msatan o kadar çok i?aretler var ki, bo?a sahiplerinin bir çocuk yeti?tirir gibi üzerine titredikleri bo?alar, insano?luna hiç de yabanc? de?il. Kendi gücünü ispatlamak isteyen insano?lu, bo?alarla teselli bulur. Yenme, hükmetme iste?ini bo?an?n gücüyle telafi etmeye çal???r. 500 tane ine?im olaca??na bir tane bo?am olsun diyen zihniyetin mant??? budur.
Bo?alar için de insan için de bir liderlik sava??d?r bo?a güre?i. Kendinden emin, ihti?aml? yürüyü?üyle insano?lunun hayalini kurdu?u bir güç gösterisidir asl?nda. Rakibini yenen bo?ayla kendini özde?le?tiren insanlar- özellikle erkekler- sevinç naralar?yla sopalar?n? havaya atarak bo?an?n de?il, kendi zaferlerini ilan ederler.
Bo?a güre?lerinin bir ba?ka yönü, daha efsanevidir. Yaz?n yaylaya ç?kmadan önce düz alanlarda bo?alar? güre?tirirler ki hayvanlar liderini tan?s?n ve yaylada birbirine zarar vermesin. Lider bo?an?n di?er bo?alar uyurken sabaha kadar uyumad??? ve onlar?n etraf?nda gezdi?i söylenir. Sabah di?er bo?alar uyan?nca o uyumaya ba?lar. Diyelim ki iki sürü var. Hangi sürüde hayvan zayiat? olursa sürüdeki liderin prestiji sars?l?r. Sabaha kadar gezmenin mant??? odur.
Peki! Bir bo?a yeti?tiricisi bo?alar? nas?l tarif eder? Ko?ullar?, ya?am ?artlar? zor olan bu co?rafyada bo?ayla insan aras?ndaki ili?ki, adeta Orta Asya’dan Dede Korkut’la gelen Bo?açhan ile bo?a aras?ndaki muhabbete, ili?kiye benzer. Gizli özne kulland???nda acaba bir insan yeti?tirmeyi mi anlat?yor alg?s? olu?turur sizde. “?stedi?in gibi davranmas?n? istiyorsan ??martacaks?n. Sopayla de?il, elinde ?ekerinle, yiyece?inle yan?na gideceksin. Hadi o?lum! Diyerek yalvar?rcas?na konu?arak motive edeceksin.”
Bo?a küçükken hedefinizi belirlemeniz gerekir. Güre?çi bir bo?a yeti?tirmeye karar verdiyseniz, uzun ve bir o kadar da me?akkatli bir yol sizi bekliyor demektir. Bunun için bo?a yeti?tiricilerinin sözlerine kulak vermemiz laz?m. Pi?mi? ?algamla 6-7 ayl?kken boynuzlar? sivrile?tirilir. Boynuzlar? ileriye do?ru hale getirilir ki dövü? için uygun olsun. Çünkü bo?an?n en hassas noktas? al?n ve göz çevresi k?sm?d?r. Boynuzlar önde olunca o hassas noktalar?n? vurur. Boynuzlara en sert cisimle vursan?z bile hiçbir ?ey olmaz. Ama aln?n?n ortas?na vurunca bo?a için her?ey biter.
Bo?an?n, omuzlar?, s?rt? ve kafas? yukar?da olacak, inekler gibi kafas? as?k olmayaca?? gibi, karn? dü?mü?, hantal bir görüntü de ta??mayacak. Bo?ac?lar?n tabiriyle: “Nas?l ki bir erkek çocu?un güre?çi vücudu olursa, bir bo?a da kafa yap?s?yla, göz kapaklar?, aln? ve vücudunun geri kalan k?sm?yla güre?çi oldu?unu belli edecek.”
Ok?ayarak haz?rlanan bo?a iyi güre?çi olur ama sert komutla idare edilen bo?a korkak ve sald?rgan olur. Bo?an?n dövü?e meyletmesi için boynuzlar?ndan tutup sürekli dövü?e haz?rlamak gerekir. En önemli nokta ah?rda ne konu?tuysan?z arenada da onu konu?mal?s?n?z. Sahibi olarak arenada yan?nda olacaks?n?z ki, hayvan kendini yaln?z hissetmesin. Yaln?z hisseden bo?a ürkekle?ir ve güre?meden kaçar. Arenaya sald?rarak giren bo?a asl?nda korkak bo?ad?r. Nas?l ki insan?n olgunla?mam?? ki?ili?i olursa bo?ada da tabiri caizse dana olarak kalan bo?alar vard?r.
Bo?alar doping yapar m??
Ne yedirece?iz ona? Arpa k?r???, dut, tuzlu ?algam. Özellikle ?algam yakar ve vücut ?s?s?n? art?rarak k?zmas?n? sa?lar. Tuzlu ?algam? yiyen bo?a güre? için hareketlenir.
Spor herkes için var
Bo?a yeti?tiricilerin önerileri bunlarla bitmez. Bir sanat icra eder gibi bo?a her a?amas?yla güre?lere itina ile haz?rlan?r. Bunun için bol bol yürüyü? yapmal? bo?alar, özellikle yoku?larda. Güre? esnas?nda bo?an?n çok yorulmas? dil atmas? olarak tan?mlan?r. Bo?a dilini d??ar? ç?kararak içinin fan?n? çal??t?r?r. O anda kuyru?unu çekmek gerekir. Kuyru?u hafif esnetilecek ki kendisine gelebilsin.
Duru?lar? bile sistematik
Güre? ba?lamadan asla ayn? hizada ve ayn? yöne bakmazlar. Biri kuzeye bak?yorsa öteki güneye bakar vaziyette sald?r? an?n? kollar. Çift sürer gibi durmalar? güre?meye uygun de?ildir. Kuzey güney yönlü duru?lar? güre?e anl?k haz?r olduklar?n gösterir ve manevra yapabilmelerini sa?lar.
Bo?alarla ilgili korkular?n?z varsa kural bir; asla bo?aya köpe?e ta? atar gibi yakla?may?n. Bo?aya hareketler yaparak ürkütmeye çal??mak onu sinirlendirir. Ok?ayarak yakla?mak en iyisidir. Ama e?er çok sopa yiyen bir bo?ayla kar?? kar??ya geldiyseniz ve sahibine benzettiyse sizi iyi gözle bakmak gibi yöntemlerin hiçbiri i?e yaramaz. Çünkü bo?a küçükken onu döven ki?iye benzeyen herkese sald?r?r.
