CHP Genel Başkan yardımcısı ve Bursa Milletvekili Orhan Sarıbal ve Tekirdağ milletvekili Dr. İlhami Özcan Aygün, yaş çay sezonu öncesi Rize’ ye gelerek il merkezindeki STK lar ile çay üreticileriyle konuşup sorunlarını dinlediler. CHP Tarım, Orman ve Köy işleri komisyonu üyeleri Orhan Sarıbal ve Dr. İlhami Özcan parti il binasında gazetecilere açıklama yaptıktan sonra İl Başkanı Saltuk Deniz ve Merkez İlçe Başkanı Necati Topaloğlu ile birlikte STK ları ziyaret ederek çayın sorunlarını dinlediler.
Çay üreticisinin sorunlarını bir rapor olarak Genel Merkeze sunacaklarını kaydeden CHP Genel başkan Yardımcısı ve Bursa Milletvekili Orhan Sarıbal, “Üreticimizin sorunlarını TBMM de gündeme getireceğiz. Burada edindiğimiz izlenim koronavirüs nedeniyle gurbette bulunan üreticilerin Rize’ ye alınmadığıdır. Bu durum üreticinin büyük tepkisine neden olmuştur. Biz hükümetten yasak değil destek bekliyoruz. Çay üretimi yapılan 4 ilin Valisinin imzasıyla yayınlanan ‘müstahsillere seyahat izni verilemeyeceğinden, çay hasadıyla ilgili tüm faaliyetlerin iller içerisinde yapılması’ kararı çay üreticilerini mağdur etti. Özellikle büyükşehirlerde yaşayan çay üreticileri bu karar sonrası ne yapacaklarını bilemezken, hükümeti bu kararı tekrar gözden geçirmeye ve çayın dalda kalmaması ve üreticilerin mağdur olmaması için gerekli tedbirleri almaya çağırarak, “Çay üreticileri hükümetten yasak değil, destek bekliyor” dedi.
Sarıbal il binasındaki açıklamada, Kovid-19 sürecinde üreticilerin çay konusunda talepleri olduğunu belirtti. AKP döneminde, çay ithal ve ihraç edildiğini dile getiren Sarıbal, “Bizim ülkemiz, çay ülkesidir, bu ülkenin değil yüzbinlerce ton, bir tek kilogram bile çay almasını tarımcı, çiftçi, siyasetçi olarak kabul etmiyoruz” ifadesini kullandı.
Tedbir alınmaması halinde, ciddi riskler ortaya çıkacağını vurgulayan Sarıbal, “Çay sezonu öncesi bir gübreleme yapılması gerekiyordu, ne yazık ki yapılamadı. Neden? Korona virüsün bölgeyi etkilemesi, sokağa çıkma yasakları, karantina nedeniyle bugün gübrelemeler eksik yapıldı. Çapalamaların, yabancı ot temizliğinin yapılması gerekiyordu, bunlar da yapılamadı. Biz böyle bir dönemde çay sezonuna giriyoruz” diye konuştu.
Tedbirler kapsamında çay hasadı döneminde mevsimlik işçilerin de bölgeye gelemeyeceğini aktaran Sarıbal, çay taban fiyatının açıklanmamış olmasının ciddi bir sorun olduğunu söyledi. Sarıbal, “Kota, kontenjan ve randevu sistemi geçmiş yıllardaki gibi devam ederse çay hasat biçim ve işleme noktasında ciddi sorunlar yaşanacağı üreticiler tarafından çok açık bir şekilde ifade edilmektedir” dedi.
Sorunların çözümü için yetkililerin yapması gerekenler olduğuna dikkati çeken Sarıbal, “Çay üreticilerinin aslında Türkiye'deki bütün tarım üreticilerinde olduğu gibi borçları sıfır faizle uzun vadeli olarak geriye atılmalıdır. İhtiyaç duydukları gelir için desteklemelerden elde edilecek payları derhal ödenmelidir” ifadelerini kullandı.
Tekirdağ milletvekili Dr. İlhami Özcan ise açıklamasında çay üreticisinin birikmiş birçok sorunu var. Çay Fiyatı; Taban Fiyat olarak açıklansın. Özel sektör Taban Fiyatın altında alım yapmayacağını açıklasın. Eğer açıklanmıyorsa Bu konu yasa ile kararlaştırılsın. Kota kaldırılsın. Kaldırılamıyorsa Kota oranları geçen yıla göre % 50 yükseltilsin..(Bu arada Allahlın verdiği Çay’da kota ve kontenjan mı olur sözünün üzerinden 18 yıl geçtiğini hatırlatalım). Yaş Çay Alım fiyatının 4-4,5 lira aralığında belirlenmesi gereklidir. Bu rakama yüksek diyenler Pazar ve marketteki fiyatlara baksın.. Ülkemizde ki enflasyon oranlarının gerçeği yansıtmadığını herkes bilir. Bu nedenle, 2002 yılından bu yana Yaş Çay’a Gerçekleşen Enflasyon rakamlarına % 10 Yoksullaşmama zammı ekleyerek hesap yapsak Çay Fiyatı 8. TL civarında olurdu. Salgın nedeniyle vatandaşlarımız ekonomik anlamda büyük kayıplar yaşadı, daha da çok fakirleşti. Bu nedenle Çay fiyatının 4-4,5 Tl arasında belirlenmesi bu hak kayıplarını da telafi edebilecektir. Tabi ki bu dediğimiz en az olması gereken rakam. Çaykur ‘un Finansman giderlerini ortadan kaldırmak için Çaykur’un Öz sermayesi yükseltilsin. Rize giderek neredeyse yasak olmasına rağmen, Bazı üreticilerin girdiği, bazılarının ise giremediği bir il konumuna dönüşüyor. Bir takım üreticilerin özel izinler aldığı ve bu şekilde çay toplamak için Rize ‘ye geldiği söyleniyor ”dedi
