Çay sezonunda bölgeye gelen 40 bin dolayında Gürcü işçi çay sezonunda bölgeden 500 milyon TL alarak kendi ülkesine gidiyor. Çay üreticisi ise özel veya tüzel kişilere asgari ücretle çalışmaya devam ediyor.
-Borsa Başkanı Mehmet Erdoğan artık tuz koktu diyerek “ Çay üreticisi kendi çayını toplamalı, bölgede bulunan Gürcüler her geçen yıl fiyat artırarak kaliteyi bozmaktalar. Çayda kalitenin yakalanması ve üreticinin cebinde parası kalması için Gürcü işçilerin bölgeden uzaklaştırılması gerektiğini söyledi.
Esin BAYRAK
RİZE: Son 10 yıla yakın süredir bölgede çay işçisi olarak çalışmaya başlayan Gürcüler her geçen yıl fiyatları artırırken çayda kaliteyi de bozmaya devam ediyorlar.
Çay üreticisinin rahatlığı ve çay bahçesine girmemesi üzerine bölgeye akın etmeye başlayan Gürcü işçiler istedikleri fiyatı üreticiden almaya devam ediyorlar. Geçtiğimiz yıl tonunu 400 TL den toplayan Gürcüler bu sezon üreticiden 500 TL alırken yeniden fiyat artırımına gitmek istiyor.
Ülkelerinde yevmiye 30 TL
Gürcistan’da 15 ile 20 lari arasında yevmiye ile çalışan Gürcüler TL hesabı ile 30 ile 40 TL arasında yevmiye ile çalışırken, Türkiye de 150 TL yevmiyeyi beğenmiyorlar.
Ton işi çay toplayan Gürcüler 500 TL ye çayın tonunu toplarken ikinci sürgünde 550 TL istemeye başladı.
Kalite bozuldu
Rize Ticaret Borsası Başkanı Mehmet Erdoğan, son yıllarda çayda kalitenin bozulduğunu belirterek “ Gürcülerin ton işi topladığı çaylarda kalite tamamen düştü. Kendilerine kazanç sağlayan ton işi çay toplama ile Gürcüler çay fidanındaki yeşil yaprak veya odunları bile topluyorlar. Hatta ot, eğrelti, ağaç yaprağı ve çay bahçesinde ne varsa çayın içine katıyorlar. Çayda temizlik yapmıyorlar, bu da kalitenin tamamen bozulmasına neden oluyor” dedi.
Çöp oranı arttı
Borsa Başkanı Mehmet Erdoğan çayda çöp oranının arttığını belirterek “ Özel sektör olarak 30 bin tonun üzerinde çöp birikiyor. ÇAYKUR’da aynı oranda çöp üretmekte ve üreticiye bu çöpün parası verilmekte. Çay bahçesinde durması gereken bu çöpler maalesef paraya dönüyor ve Gürcüler’in para kazanmak için çay üzerinde her türlü hilesi çayda kalitenin bozulmasına ve çöp oranının artmasına neden oluyor” dedi.
Çöp düşürülecek
Üreticinin Gürcü işçilere müdahale etme şanslarının olmadığını bu nedenle artan çöplerle birlikte gerek özel sektör gerekse ÇAYKUR’un çöp oranını düşürmek için üretici üzerinde çay seçme veya çöp düşme yöntemine gideceğini belirterek “ Üretici haram yemekte, hak etmediği çöplerin parasını alıyor. Bu nedenle yeni dönemde çayda çöp oranı düşürme veya kaliteli çay alma yönüne gitmek zorunda kalacağız. Üretici hak etmediği çöp parasını almakta ve haram yemekte, bunun tedbirini almak zorundayız” dedi.
Üretici kendi çayını toplamalı
Borsa Başkanı Mehmet Erdoğan artık üreticinin imece usulüne dönmesi gerektiğini ve kendi ürününü kendisinin toplaması gerek diyerek “ Bir şekilde üreticimiz kendi bahçesine girmeli, milyonlarca TL Gürcistan’a gitmekte ve çayımızda kalite bozulmakta. Bunun mutlaka önlemini almalıyız. Üreticimiz ürününün 3 veya 4’de bir bedelini Gürcülere ödemek zorunda kalıyor. Çay paraları Gürcistan’a gidiyor, tedbirler almak zorundayız” dedi.
YARIN: ÇAY KANUNU VE ÖNLEM
