Mustafa BAYRAK
-Rize valisi Erdoğan Bektaş bugüne kadar AB projeleri kapsamında ilk kez bir projenin açılışına katıldığını belirterek “ Türk mantığı ile iş yaparak AB ile proje yürütmek çok zor. İlimizde çay sektörü var ve bunların kendilerini yenilemesi gerek. Teori ve iddiaları gerçekleştirmek zamanı, bu işin yapılacağı yer ise Rize” dedi.
-Rize TSO Başkanı Mehmet Erdoğan ise 7-8 yıl önce inşaatına başlanan ve gelinen yolculuğun sonunda iyi bir eser kazandıklarını belirterek “ Çok sıkıntılı bir süreç yaşadık. AB ile bu işi yürütmek çok zor. Çin’de 90 çeşit çay var ve 100’ün üzerinde kulvarlar var. Bizlerde bu kulvarları yakalamalıyız” dedi.
RİZE: Çayeli ilçesinde 7-8 yıl önce inşaatına başlanan Çay Araştırma ve Uygulama Merkezi (ÇAYMER) AB projesi desteği ile tamamlandı.
Çayeli ilçesi Musadağ Köyü’nde 7-8 yıl önce 9 bin metre kare alan üzerinde inşaatına başlanan ve AB destekli 10 Milyon Euro’ya mal olan Çay Araştırma ve Uygulama Merkezi hizmete girdi.
Uygulama merkezinde 20 dolayında personelin çalıştığı bu personellerin bir kısmının laboratuvar bölümünde bir kısmının ise uygulama merkezlerinde ve eğitim bölümlerinde çalıştığı belirtildi. ÇAYMER’de yapılan toplantıya Rize Valisi Erdoğan Bektaş, Rize Belediye Başkanı Prof. Dr. Reşat Kasap, Borsa Başkanı Mehmet Erdoğan, Rektör Prof. Dr. Hüseyin Karaman ve fabrika sahipleri katıldı.
Toplantıda konuşan Borsa Başkanı Mehmet Erdoğan 7-8 yıl önce başlanan inşaatın sonuna geldiklerini belirterek “ Yolculuğun sonundayız. Bu projeyi ticaret odası ile birlikte yürüttük ve çok sıkıntılar çektik. 10 milyon Euro’ya mal olan Çay Araştırma ve Uygulama Merkezinde tüm tahliller ve çay üretimi ve eğitimi yapılacak. Türk mantığı ile AB ile bu işi yapmak çok zor. Geçtiğimiz günler Çin’deydim ve Çin çay üretiminin en büyük ülkesi. Ülkede 90 çeşit çay üretilmekte. Ayrıca 600 çeşit çeşitli üretimler var. 100’ün üzerinde yeni kulvarlar belirlemişler. 26 milyon insan çay ile ilgileniyor. 40-50 dolara çaylar var. Çay satışları Hindistan ve Srıiankaya kadar uzanmakta” dedi.
AB projelerinde ilk biten
Rize Valisi Erdoğan Bektaş ise konuşmasında bugüne kadar başlayan ancak biten ilk AB destekli projenin açılışına katıldığını belirterek “ AB projelerine inancımı yitirmiştim. Bu proje tam da yerinde bir proje oldu. İyi dizayn edilmiş bir proje ve mutlu sona ulaştı. Artık teori ve iddiaların gerçekleşmesi zamanı. Bu iş nerede yapılırdı tabii ki Rize’de ve yerinde bir yatırım oldu” dedi.
Bektaş, Çin’de 50 dolara satılan çaylar olduğunu ancak Rize’de 4 dolarlar seviyesinde çaylar satıldığını belirterek “ Artık markalaşma zamanı geldi. Neden Lipton’un yanında kurumlarımız markalaşamadı. Bunu araştırmak gerekiyor. Çin’de gördüklerimizi neden burada yapamıyoruz. Çin kominiz mi aşarak dünya ya meydan okuyor. Tüm teorilerin ispatlanma zamanı geldiğini düşünüyorum. Toprak analizinden diğer analizlere kadar her şey burada yapılabilecek ve artık kimsenin mazeret uydurmasına gerek yok. Çayımız var ancak çayda büyük sorunlarımız var. Ama bunlar çözülmeyecek sorunlar değil” dedi.
18 aydır buradayım
Takım lideri İskoç’lu Stephan Ja Nevdan ise 18 aydır Rize’de olduğunu belirterek “ Fabrikanın teknik bölümlerinin kurulmasında büyük katkımız oldu. Burada ARGE çalışmaları ve eğitimler verdik. Burası kimyasal araştırma merkezi ve pilot çay üretim merkezi oldu. Aynı zamanda burada organik çay üretimi gerçekleştiriyoruz. 44 kişilik ekip ile birlikte çalıştık ve 81 ayrı dokuman üretildi” dedi.