DOĞAL S?T alani ilan edilmesine ra?men hidroelektrik santrallerin elektrik üretime ba?ladi?i Rize`nin ?kizdere Vadisi’nde yaz ayi ile birlikte olu?an kuraklikla kapasiteleri oraninda çali?acak su bulamayan hidroelektrik santrallerinin suyun fazlasi tünele aldi?i iddia edildi. Vadinin 35 kilometrelik bölümünde elektrik üreten 4 santralde suyun tünele alindi?i 25 kilometre boyunca ?kizdere Deresi kuruma tehlikesi ile kar?i kar?iya kaldi.
Trabzon Kültür ve Tabiat Varliklarini Koruma Bölge Kurulu`nca 22 Ekim 2010 tarihinde do?al S?T alani ilan edilen ve 26 HES projesinin yapiminin planlandi?i ?kizdere vadisinin 35 kilometrelik bölümünde bugüne kadar 4 santral faaliyete geçti. Bu santrallerde elektrik üretimine ba?lanmasiyla regülatör sahalarinda tünele alinan dere suyu, yakla?ik 5 ila 8.5 kilometre sonra yeniden dere yata?ina birakildi. HES`in tünele alip birakti?i suyu bir kaç kilometre sonra faaliyetteki di?er santral tünele aldi, sonra da dereye birakti. Vadide da?lardaki kar erimesinin tamamlanmasi ve azalan ya?i?in beraberinde getirdi?i kuraklikla birlikte 35 kilometrelik bölümünde elektrik üreten 4 santralde suyun tünele alindi?i 25 kilometre boyunca ?kizdere Deresi kuruma tehlikesi ile kar?i kar?iya kaldi.
“BU VAD? 26 HES PROJES?N? KALDIRMAZ”
Dere suyunun fazlasinin tünele alindi?ini iddia eden Derelerin Karde?li?i Platformu ?kizdere Temsilcisi ?smet Ek?i, ?kizdere’de son yillarda ki?in fazla kar ya?madi?ini belirtti, yaz aylarinda derelerin neredeyse kuruma noktasina geldi?ini söyledi. Vadide kurulu güç bakiminda en büyük HES projesinin suyun azli?i nedeniyle kapasitesinin yari oraninin altinda çali?mak zorunda kaldi?ini ifade eden Ek?i, ?unlari söyledi. “Biz yillardir deredeki bu su miktarlari HES projelerini çali?tirmayacak dedik “vatan haini” ilan edildik. Biz bunu derken milyonlarca lira yatirim yapan yapimci firmalari dahi dü?ündük, “bu yatirimlar yarin elinizde demir yi?ini olarak kalacak” dedik. Bu vadi yapimi planlanan 26 HES projesini kaldirmaz. Üretime ba?layan HES projeleri neredeyse durma noktasina geldi. “ Bu durum yeni HES projesi yapmayi planlayan firmalari endi?elendirdi, bazi firmalarin projelerden vazgeçti?ini ö?rendik.”
“DEREDEK? CANLI YAŞAMI MAHVETT?LER”
?kizdere Vadisi’nin 35 kilometrelik bölümünde üretimde olan 4 HES projesi nedeniyle suyun yakla?ik 25 kilometre uzunlu?undaki tünellere hapsedildi?ini anlatan Ek?i, “Deredeki canli ya?ami mahvettiler. Biz “dövizi bo?a akitmayiz” diyorlar. Buyursun HES’ler kapasiteleri oraninda enerji üretsin, neden kapasiteleri oranin da elektrik üretemiyorlar?. Bu feryatlari biz yillardir yaptik ve haklili?imiz ortaya çikti. Şimdi yetkililerin çikip bize “evet ?kizdereliler hakliydi, biz yanli? yaptik, biz bunlara çapulcu, vatan haini, çevreci tipler dedik.” demeliler.”
