DANIŞTAY 14’üncü Dava Dairesi, do?al S?T alani ilan edildi?i duyurulan ancak kapsami ve derecelerini içeren karar yazisi geçen 1.5 yillik sürede çikmadi?i için belirsizli?ini koruyan ?kizdere Vadisi’nde yapimi planlanan Dereköy Regülatörü ve Demirkapi Hidroelektrik Santral projesi için dönemin Çevre ve Orman Bakanli?i’nin verdi?i, “ÇED olumlu” raporunu iptal eden yerel mahkeme kararini, yapilan itirazi reddederek onadi. Dani?tay, yerel mahkemenin Selin-2 HES projesi için verdi?i, “ÇED gerekli de?ildir” raporunun iptali yönündeki karar için yapilan “yürütmeyi durdurma” talebini de reddetti.
?kizdere Vadisi’nde BESS Elektrik A.Ş. tarafindan yapimi planlanan 110 megavat kurulu gücündeki Dereköy Regülatörü ve Demirkapi HES projesi için dönemin Çevre ve Orman Bakanli?i, “Çevresel Etki De?erlendirmesi (ÇED) Olumlu” raporu verince yöre halki, kararin iptali istemiyle Rize ?dare Mahkemesi`ne dava açti. Avukat Yakup Şekip Okumu?o?lu’nun takip etti?i davada mahkeme, 2010 yilinin A?ustos ayinda bakanli?in verdi?i “ÇED olumlu” raporunu iptal etti. Mahkeme, iptal kararina dayanak gösterdi?i bilirki?i raporunda, söz konusu HES projesi için Çevre ve Orman Bakanli?i`nca verilen "ÇED olumlu" kararinin, ÇED yönetmeli?ine ve yasalara aykiri oldu?una vurgu yapti. Dani?tay`a ba?vuran Çevre ve Şehircilik Bakanli?i ise karara itiraz etti. ?tirazi görü?en Dani?tay 14’üncü Dava Dairesi, Dereköy Regülatörü ve Demirkapi HES projesi için dönemin Çevre ve Orman Bakanli?i’nin verdi?i, “ÇED olumlu” raporunu iptal eden yerel mahkeme kararini, yapilan itirazi reddederek onadi. Dani?tay 14’üncü Dava Dairesi kararinda, Rize ?dare Mahkemesi’nin kararinin dayandi?i gerekçenin hukuk ve usule uygun oldu?u yönünde görü? bildirdi.
BAKANLIĞIN, YÜRÜTMEY? DURDURMA ?STEM?NE RED
Dani?tay`dan bir olumlu haber de, ?kizdere Vadisi`ndeki Cimil Deresi üzerinde, Direnç Enerji tarafindan yapimi planlanan 18.10 megavatlik Selin-2 Hidroelektrik Santrali projesi için geldi. Bilindi?i gibi, dönemin Çevre ve Orman Bakanli?i`nin, "Çevresel Etki De?erlendirme (ÇED) gerekli de?ildir" karari sonrasinda santral yapiminin önünün açilmasi üzerine ?kizdere Derne?i ile köylüler adina Dereköy Muhtarli?i, Rize ?dare Mahkemesi’ne dava açti. Mahkeme önce yürütmeyi durdurma karari verdi, ardindan da "ÇED gerekli de?ildir" kararini iptal etti. Mahkeme iptal kararinda, Anayasa’nin 17 ve 56.`nci maddelerine göndermelerde bulunarak, Bakanli?in görev ve sorumluluklarini hatirlatti. Kararda ayrica, Çevre ve Orman Bakanli?i`nin Te?kilat ve Görevleri Hakkindaki Kanun, Çevre Kanunu’nun ilgili maddeleri, yönetmelikler, Kyoto Protokolü ve uluslararasi anla?malar ile bilirki?i raporlarina da atifta bulunularak, santralin yapilmasi halinde do?aya telafisi güç ve imkânsiz zararlar verilece?ine vurgu yapildi. Bunun üzerine Çevre ve Şehircilik Bakanli?i, kararin yürütmesinin durdurulmasi istemiyle Dani?tay’a ba?vurdu. Ancak itirazi görü?en Dani?tay 14’üncü Dava Dairesi, yürütmeyi durdurma talebini reddetti.
MAHKEME KARARLARI ?Y? OKUNMALIDIR
?kizdere Derne?i eski ba?kani ve Mimar Mühendisler Grubu (MMG) Genel Ba?kan Yardimcisi Jeofizik Mühendisi Kadem Ek?i, kamu yararina Dani?tay’in verdi?i bu karar bölgenin kalkinmasi ve turizm aksinda büyümesine yardimci olaca?ini belirterek verilen mahkeme kararlarinin ilgililerce iyi okunmasi gerekti?ini söyledi. Ek?i, “?kizdere Vadisi’nde mahkeme karalarini yok sayarak hiçbir ?ey yapilamayaca?i gerçe?i Dani?tay’in karari ile bir kez daha ortaya konuldu. Bu karari bölge halki saygiyla kar?iliyor. Burada gerçekten ortak akilla sivil toplum örgütlerinin dü?üncelerine saygi gösterilerek do?a ve çevre bilinci ile hareket edilmelidir. Yargi kararlarinda havza planlamasi yapilmadan 26 HES projesinin vadide uygulanamayaca?i açikça görülmü?tür. Bölgemiz Do?u Karadeniz Kalkinma Plani (DOKAP) ile yeniden bir dirili? yakalayacaktir. O nedenle bu projeler DOKAP ruhuna uygun yapilmalidir. Aksine, birkaç enerji ?irketi kazanacak diye bölgenin do?al yapisi ve endemik türlerinin yok edilmesine müsaade edilmeyecektir. Herkes aklini ba?ina alsin. Yerel kalkinma ve yerel dinamikleri bölgesel kalkinma ruhuna uygun ortak akilla hayata geçirelim. Bunun di?inda hiçbir uygulamayi yöre halki kabul etmeyecektir” dedi.
?K?ZDERE VAD?S?
Dünya Do?ayi Koruma Vakfi (WWF) tarafindan koruma öncelikli bölgeler arasinda yer alan
