Proje kapsam?nda Rize’nin Çayeli ?lçesi Senoz vadisindeki Ye?iltepe Köyü hinterland?ndaki çay bahçelerinde bir y?l süre ile yürütülecek organik gübre uygulamas? projesine törenle start verildi.
Çaykur Genel Müdürlü?ü ile Yeditepe Üniversitesi Rektörlü?ü aras?nda yap?lan protokol çerçevesinde ba?layan proje ile Organik Çay Tar?m?nda ya?anan gübre problemine çözüm amaçlan?yor. Proje kapsam?nda, Yeditepe Üniversitesi Genetik ve Biyomühendislik Bölümünce geli?tirilen formülasyonla üretilen, uluslararas? sertifikasyona haiz organik kat? ve s?v? gübreler Yeditepe Sa?l?k A.?. taraf?ndan bedelsiz olarak temin edilerek, Çaykur Ara?t?rma Enstitüsü ve Yeditepe Üniversitesi Biyomühendislik Bölümü uzmanlar?n?n gözetiminde köydeki gönüllü üreticiler taraf?ndan uygulama yap?l?yor.
Organik çay tar?m?n?n yayg?nla?t?r?lmas? için önemli bir sosyal sorumluluk projesi olarak de?erlendirilen projenin start? Çaykur Genel Müdürü ?mdat Sütlüo?lu, Yeditepe Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Nurcan Baç, Çayeli Belediye Ba?kan? At?lla Esmen, Yeditepe Sa?l?k A.?. yönetim Kurulu Ba?kan? Emrah ince, Yeditepe Üniversitesi Genetik ve Biyomühendislik Bölümü ö?retim üyesi Prof. Dr. Metin Turan, Çaykur Genel Müdür Yard?mc?s? Dr. Turgay Turna, Çaykur Tar?m Daire Ba?kan? Süleyman Bekar, Çayeli Ziraat odas? ba?kan? Mustafa Demirci, Organik çay tar?m? yap?lan Çaykur Fabrika Müdürleri ve Tar?m k?s?m Müdürleri, Çaykur Çay ara?t?rma Enstitüsü personeli, TEMA Vakf? Rize Temsilcisi Nevzat Özer, Çayeli Dernekler Federasyonu Ba?kan yard?mc?s? Mustafa Ye?ilda?, Senoz Yöresi Derne?i Ba?kan vekili Ahmet Ali Kork, Ye?iltepe köyü Derne?i Ba?kan? Ahmet Saral, Senoz vadisinde organik çay tar?m? yap?lan 11 köy muhtar? ile çok say?da üreticinin kat?ld??? törenle Ye?iltepe Köyünde verildi.
SENOZ VAD?S? ORGAN?K ÇAY ?Ç?N ÇOK ÖNEML?.
Senoz vadisinin organik çay projesi aç?s?ndan çok önemli bir yer oldu?unu belirten ÇAYKUR Genel Müdürü ?mdat Sütlüo?lu: “Senoz Vadisi Ye?iltepe köyündeyiz. Senoz vadisi organik çay uygulamam?z aç?s?ndan önemli bir vadi. Bize her türlü deste?i gönülden verdiler. Birlikte çok güzel çal??malar yapt?k, çok rahat ve h?zl? yol ald?k. Tabii bu konuda Yeditepe Üniversitesinin de bize çok büyük deste?i katk?s? var. Say?n rektörümüz sa? olsunlar ekibiyle beraber burada ve bu uygulamay? birlikte yap?yoruz. Uygulama yapt???m?z araçlar? buraya mahsus organik gübre uygulamas?na mahsus olarak yapt?rd?lar ve s?v? gübrenin nas?l uygulanaca??n? hep beraber gördük izledik.”
HEM GÜBREY? HEMDE UYGULAMA YÖNTEM?N? ARA?TIRIYORUZ.
Organik çay üretimine ba?layan üreticilerin en büyük s?k?nt?lar?ndan birinin uygun gübre ve uygulama ?eklinin oldu?unu vurgulayan ÇAYKUR Genel Müdürü ?mdat Sütlüo?lu: “Yap?lan çal??malar ve ara?t?rmalar neticesinde iki tür gübre ortaya ç?kt?. Bir s?v? gübre var bir de kat? gübre var. S?v? gübre yaprak gübresidir. Yapraktan bitkiyi besler. Uygulamas? di?er gübrelere göre daha kolay. Burada ?uanda yap?lan uygulama ona yönelik. Kat? gübreyi ise topra?a vermek gerekiyor. Do?rusu da odur. Yani en etkilisi de gübrenin toprakla bulu?mas?d?r. Bunun için de üreticilerimizin biraz daha çay?yla, bahçesiyle ilgilenmesi gerekiyor. Çiftçili?in gere?i de budur. Yani topra??n kaz?larak gübrenin verilmesi havaland?r?larak verilmesidir. Biz organik çay üretiminde gübreleme konusunda ki en do?ru uygulamalar? Yeditepe Üniversitesiyle çok de?erli ekibiyle hocalar?yla beraber olu?turmaya ve bunu hayata geçirmeye çal???yoruz. Birlikte de bu konuda uygulamalar yap?yoruz.”
ORGAN?K ÇAY BÖLGEN?N GELECE??D?R.
Çal??malara destek veren Yeditepe Üniversitesine katk?lar?ndan dolay? te?ekkür eden ÇAYKUR Genel Müdürü ?mdat Sütlüo?lu Organik Çay Projesi” nin bölge için çok önemli oldu?unu, bu kapsamda bölgenin ekolojik turizm için de bir cazibe merkezi olaca??n?n alt?n? çizdi. ÇAYKUR Genel Müdürü ?mdat Sütlüo?lu; “?n?allah çal??malar?m?z? sürdürece?iz, çünkü organik çay bölgenin gelece?idir. Bizim en önemli projemizdir. Bu dünya çap?nda bir projedir. Dünyan?n en büyük organik havzas?n? olu?turmak gibi büyük bir hedefimiz var. Ayn? zamanda dünyan?n en de?erli çay?n? üretip ki di?er ülkelerin böyle bir potansiyeli yok. Kimyasal kulland?klar? için ha?ereye kar?? pestisit kulland?klar? için biz bu avantaj?m?z?n organik çayla en azami seviyeye ç?karmak ve en de?erli çay? üreterek bütün dünya pazarlar?na bunu sunmak ve üreticilerimize de en yüksek geliri sa?lamay? hedefliyoruz. Ama bunun öncesinde bölgenin bozulan ekolojik yap?s?n? çevre yap?s?na bölgeyi kavu?turmay?, bölge de ya?ayan canl?lar için en uygun çevre ortam?n? olu?turmay? tekrar hedefliyoruz. Yani biz bu çevreyi torunlar?m?zdan çocuklar?m?zdan emanet ald?k, biz onlara bu emaneti dedelerimizin bize b?rakt??? gibi en sa?l?kl? ?ekilde devretmek istiyoruz. Bozulmu? tahrip edilmi? topra??n, özelli?i yok olmu?, canl?lar ölmü?, bal?klar?n büyük bölümü ölmü?, meyvelerin ço?u ortadan kalkm?? ve olanlar?nda tad? bozulmu? ?ekilde de?il. Çok sa?l?kl? bir ?ekilde organik bir havza olu?turup in?allah emaneti gelecek nesillere en sa?l?kl? ?ekilde devretmek istiyoruz.
HEM SA?LIKLI B?R ÇEVRE HEMDE EKONOM?K GEL?R ARTACAK
Organik Çay Projesi ile bölgenin hem sa?l?k hem de ekonomik aç?dan önemli kazan?mlar sa?layaca??n? belirten ÇAYKUR Genel Müdürü ?mdat Sütlüo?lu: “Bu konuda kararl?y?z azimliyiz. ?n?allah yolumuza inançla azimle devam edece?iz. Hem bölge insan? sa?l?kl? bir çevre ortam?na kavu?turmak, gelecek nesillere en sa?l?kl? çevreyi miras olarak emanet olarak devretmek, hem de bölge insan?n?n da gelirini art?rmay? hedefliyoruz. Bölgede çay organik olunca her ?ey organik oluyor. Yani bölgeye çok büyük katk?lar verecek çok önemli bir proje bu. Bal organik oluyor. Ya?, peynir ne üretirseniz hepsi organik oluyor ve bunlar? çok daha de?erli bir ?ekilde sat?yorsunuz. Dünyan?n en organik havzas? olarak bölge turistik aç?dan çok ciddi bir cazibe olu?turacak. Yani bütün dünya merak edecek, nas?l bir yer buras?? Organik havza, çay havzas? yok böyle bir ?ey dünyada ve buraya insanlar gelecekler tabii dünyan?n en güzel yerleri buralar güzellik var organik bir havza olma özelli?i var da?lar, yaylalar, kapl?calar i?te kar, kayak her ?ey var. Dolay?s?yla yo?un bir turizm ak?m?na da bu bölge sahne alacak. Bölge insan? emek yo?un bir sektör olan turizm sektöründe çal??ma imkân? bulacak bölgede i?siz insanda kalmayacak. Bu projeler hayata geçerse gelecekte yöre insan? yetmeyecek ve d??ar?dan bu bölgeye çal??mak için insanlar gelecek. Yani yöre insan? zaten i? bulacak aileler parçalanmayacak bu dünyan?n en güzel yerinde dünya cennetinde kendi memleketlerinde aile birli?i ve beraberli?i içinde in?allah ya?amaya devam edecekler gönlümüzden geçen bu.”
Bölgede uygulanmak istenen proje için ÇAYKUR genel Müdürü ve ÇAYKUR’a te?ekkür ederek sözlerine ba?layan Yeditepe Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Nurcan Baç: “Uzun y?llar yap?lan ara?t?rmalar?n sonunda geli?tirdi?imiz bu biyolojik ve organik gübrenin çay üzerinde pilot bölge olarak Ye?iltepe’de uygulanmas? bizim için de çok önemli. Üniversitemizde geli?tirilen teknoloji yine bir vak?f ?irketimiz olan Yeditepe Sa?l?k Hizmetleri arac?l???yla ticarile?ti ve ilk uygulamalar?ndan bir tanesi de bu bölge yap?l?yor. Art?k her ?eyde organik tar?m ürünleri aran?yor. Ekolojik yap? bozulmam??, buras? gerçekten dünyan?n çok güzel yörelerinden biri ve bu güzelli?i de bozmadan korumak için hem üreticinin ekonomisine katk?da bulunacak çay bitkisini yine ekolojik olarak organik bir ?ekilde üretmenin yollar?n? arkada?lar?m?z uyguluyor. Umuyorum ki sonuç hem bölge için hem de bizim için iyi olacakt?r.”
ÇAYLIKLARIMIZ ?K?NC? PLANA DÜ?MÜ?
Bitkilerinde insanlar gibi ilgi istedi?ini belirten Yeditepe Üniversitesi Genetik ve Biyomühendislik Bölümü ö?retim üyesi Prof. Dr. Metin Turan, üreticilerin birço?unun gurbette ya?ad??? için bahçelerden uzak kald???n? ve çay?n ikinci plana dü?tü?ü için vatanda?lar?n bahçeleriyle ilgilenmedi?ini belirtti. Yeditepe Üniversitesi Genetik ve Biyomühendislik Bölümü ö?retim üyesi Prof. Dr. Metin Turan” : “?imdi burada önemsedi?imiz ?ey bir i? yapt???m?z da o i?i sevmeniz ba?ar?n?z? getirir. Bitki t?pk? insanlar gibidir. Yani temas etmeniz, onunla birlikte ayn? ?eyler hissedebilmeniz o dokuyu almam?z o tutkuyla ya?aman?z bu ba?ar?y? getirir. Karadeniz insan?n? bilebildi?imiz kadar?yla her zaman çal??kan bir toplum olarak hep biliriz ve onun içinde çok farkl? ütopik ?eyler zaten Karadeniz bölgesinden ç?kar bunun bilincindeyiz. Çayl?klarda ki bu isteksizli?in temel nedeni zannedersem büyük bir önemli kesiminin ?ehir d???nda ya?amas?d?r. ?stanbul gibi büyük ?ehirlerde insanlar?n ya?am konforlar?n?n de?i?tirmesine ba?l? olarak oradaki ya?amlar? çayl?k alanlar?n? biraz daha ikinci plana itilmi? durumda.”
GENÇ NESL? ÇAY BAHÇELER?YLE BULU?TURMALIYIZ
Çay?n Türkiye ekonomisi için önemli bir ürün oldu?unu, genç neslin çayla çayl?klarla bulu?turulmas?n?n da bölge için ayr? bir önemi oldu?unu vurgulayan Yeditepe Üniversitesi Genetik ve Biyomühendislik Bölümü ö?retim üyesi Prof. Dr. Metin Turan” : “?u bir gerçek ki çay Türkiye için önemli bir bitki stratejik bir bitki. O nedenle biz Yeditepe Üniversitesi olarak i?in hangi noktas?nda bu konuyu yard?mc? olabilir ya da destek olabiliriz diye buraday?z. Bitkinin biraz öncede ifade ettim çok s?k olmas? yabanc? otlarla bulunmas? asl?nda bir kader de?il iklimin de?i?mesi ya????n rejimlerinin farkl?la?mas? bir kaderdir. Onu çok fazla öteleyemiyoruz ama bitkiyle beraber olmak uygulamalar? yerinde yapabilmek tamam?yla bizim i?imiz. Özellikle genç arkada?lar?m?z?n yeni neslin bitkiyle do?ayla iç içe olmas? bu ba?ar?ya beraberinde getirecek. Her ?eyden önemlisi çay?n bölgedeki ekoloji denge içerisinde bulunmas? ve eko tar?m aç?s?ndan da ekolojik köy onlar?n aç?s?ndan da bir ivme kazanmas? zannedersem arkada?lar?m?z?n dikkatini çekecek. O zaman hak etti?imiz noktaya gelecek. Bu konuda ben tüm genç arkada?lar?ma da sesleniyorum. Do?ayla iç içe olmak asl?nda ruhun temizlenmesi anlam?nda da önemli. Bugün toplumsal ya?ad???m?z heyecanlar?n en büyük nedenlerinden birisi sürekli stres içerisinde bulunmak. ?öyle bir do?a, ?öyle bir co?rafyada bitkiyle beraber olmamay? asl?nda bir ?ans olarak kabul edersek in?allah amaçlad???m?z problemlerin hepsini a?aca??m?z? dü?ünüyorum.”
6-7 y?ll?k bir çal??man?n sonuçlar?n? görebilmek için bölgede olduklar?n? belirten Yeditepe Sa?l?k Hizmetleri Yön. Kur. Ba?kan? Emrah ?nce: “Sanayi üniversite i?birli?i çok önemlidir. Kli?e bir laf gibi gelir ama bunun bir örne?ini görüyoruz. 6-7 senelik bir geçmi?i olan bir ürün, bir inevasyon bir ürün haline geliyor ve bölge insan?na faydal? olmak için burada. Ekipler, akademik insanlar, müstahsiller, ÇAYKUR Genel Müdürlü?ü hep birlikte ortak bir paydada bulu?uyoruz. Biz niye bu bölgeye s?cak bak?yoruz, niye daha çok bu bölgeye ilgi alaka gösteriyoruz? Çünkü çay stratejik bir bitki hocam?n da dedi?i gibi bizim bu bitki de çe?idimiz yok bizim bu bitkide avantajlar?m?z da var dezavantajlar?m?z da var. ÇAYKUR Genel Müdürlü?ü’nün de bu konuda bir vizyonu var. Uzun süreli soluklu bir çal??maya girecekler, çaydaki türleri de de?i?tirecekler. Bu bölgenin degradasyona u?ramamas?, bölge halk? degradasyona u?ramam??. Yani nedir? Hala daha o saf ve amatör ruhla bu i?i yap?yor olmas? bizi çok daha fazla heyecanland?r?yor. Niye? Çünkü amatör ruhla yap?lan i?lerde bir ?eye inand?klar? zaman bunu profesyonel yapma ad?m?na geçiyorlar i?te biz nu duygu dü?üncelerle burada birçok ticari kayg?dan öte hiçbir ticari kayg? duymadan bölge insan?na yard?mc? olmak için bütün ekiplerimizi seferber ediyoruz.”
Bugüne kadar çay üreticileri sadece bilgisizce kendi imkânlar?yla bir ?eyler yapmaya çal??m??t?r, Di?er tar?m ürünlerinde oldu?u gibi çay tar?m?n?n içerisine de üniversitelerin girmesi gerekti?ini belirten Ye?iltepe Köyü Derne?i Yön. Kur. Ba?kan? Ahmet Saral “Bu teklif bize Ahmet Ali KORK ’tan geldi. Önce alt yap?s?n? bilmeden bir ara?t?ral?m dedik ara?t?rd?k çok fazla bilgi sahibi olmad?k. Ta ki bugün buraya gelip gerek Genel Müdürümüzü gerekse rektörümüzü ve hocalar?m? dinledikten sonra ?unu anlad?m demek ki ne olursa olsun her tar?mda oldu?u gibi çay tar?m içerisinde mutlak ve mutlak üniversitelerin girmesi gerekiyor. Bugüne kadar çay üreticileri sadece bilgisizce kendi imkânlar?yla bir ?eyler yapmaya çal??m??t?r ve çokta ba?ar?l? olduklar? söylenmez. Ama e?er üniversitelerle bu i?in içerisine gerçekten girerse çay tar?m? çok daha verimli çok daha kaliteli bir hale gelecektir. Potasyum sülfattan kurtulup organik gübreler olduktan sonra da öyle zannediyorum her gün belki 3 bardak 5 bardak içti?imiz çaylar? çok daha kaliteli ve sa?l?kl? içece?iz. Eme?i geçen herkese te?ekkür ediyorum.
Törenin sonunda Ye?iltepe Köyü’nde tespit edilen çay bahçelerinde Yeditepe Sa?l?k A.?. taraf?ndan ?stanbul’dan getirilen özel olarak tasarlanm?? GOMA adl? araç ile s?v? gübre uygulamas? yap?ld?.
