Doğancan İLEK
RİZE: TV 53.net te yayımlanan Gündem Rize programında gazeteci Mustafa Bayrağın konuğu olan Rize Esnaf Odaları Birliği Başkanı Güven Aksoy, Pandemi dönemi tüm vatandaşların olduğu kadar tüm esnafında da etkilendiğini belirtti.
Aksoy açıklamasında, “Esnaf olarak ta bu süreçten payımızı aldık. Marttan sonra bu pandemi döneminde esnaflarımızda dükkân kapatanlar oldu. Pandemiden dolayı berberleri kapattık. Hala kahveci esnafı kapalı vaziyettedir. Okul kantinleri kapalı. Bu süreçte en fazla mağdur olan kahveci esnafı oldu. Bu dönemde sadece dükkân açmak için dükkân açanlarda var” dedi
Başkan Aksoy, “Birçok zamanda da bu esnaf arkadaşlarımız yüzde 30 un altında iş yaptılar. Bu dönemde devletimiz esnaf ve sanatkâra kredi bazında 25 bin liralık bir can suyu kredisi hem Halk bankası üzerinden hem de Kooperatifimiz üzerinden, KOSKEP aracılığıyla, Ziraat Odaları aracılığıyla krediler verdiler. Kredi dönüşlerini 2-3 ay öteleme yapıldı. Devletimiz, daha sonra diğer krediler üzerine 3 ay daha yayarak esnafı rahatlatmak istedi. Buda Kooperatifin esnaf sanatkâr üzerine olumlu izler bıraktı. İl yerini kapatan esnafımız evinde geçimini zor sağladığı için esnafımızın sicilinin bozulmasına neden olacaktı. Kredilerin ötelenmesi bu anlamda esnafımıza yaradı. Yaz döneminde işyerlerin yavaş yavaş açılması, çay sektörünün başlaması, yazın çay sektörü nedeniyle piyasalar daha canlı olur. Bu nedenle yazın esnafımız maddi olarak fazla bir sıkıntı yaşamadı. Yazın bitmesiyle bazı kooperatiflerimiz bir öteleme daha istedi. Hükümet bu isteği kış aylarında devreye sokacağını düşünüyorum. Onu da gerçekleştirebilirsek esnafın üzerinden büyük bir yükü de atmış olacağız” dedi.
Başkan Aksoy, Biz Esnaf Odaları birliği olarak Türkiye esnaf odaları birliği Konfederasyonunun yönetim kurulunda olduklarını ifade etti. Aksoy açıklamasında, “Genel başkanımız Bendevi Palandöken’ de gerek ulusal medyadan gerekse çeşitli toplantılarla bu konuda esnafın BAĞ-KUR’ dur, SSK’ dır, vergidir bunlarda bir öteleme yaptı devlet. Daha çok kapalı dükkânlara kira yardımı, belediyelerin kira konusunda büyük destekleri oldu. Bazı küçük esnaf sanatkârımıza devlet destekli krediler verildi. Ama bunlar hep geçici çözüm. Şu andaki gidişata göre esnafın geri ödemeleri başladı, bu durum esnafımızı zorlayacak, piyasalar tam oturmadı. Tekrar bir destek veya tekrar bir öteleme gibi talepler oldu. Bizde bunu destekliyoruz. Kredi kooperatifi açısından baktığımızda yaz dönemleri ödemelerinde bir sıkıntı olmadı. Bir iki ay daha bu konuda sıkıntı olmaz. Ama kışın ilimize para girdisi olması lazım. Sadece bir çay parasıyla olmuyor. Emekli ve çalışanlarımızla dönüyoruz. Eğer kış döneminde pandemi yükselirse ve çeşitli tedbirler almak için esnafımız dükkân kapatırsa çok büyük sıkıntılar çekilir” dedi.
Rize’de ilçeler dâhil 12 bin civarında bir esnaf olduğunu belirten Güven Aksoy, “Merkezde 5 bin-5500 civarında bir esnafımız var. 2020 yılının ocak ayından bu güne 900 yeni esnaf kayıtımız var. Dükkân kapatıp kayıt sildiren de 550 civarındadır. Bu da gösteriyor ki Kovit sürecinde esnafımız direnmiştir. Pandemi dolayısıyla burada kapanan esnafımız fazla yok. Bu durum kahveci esnafımızda daha fazla. Kantincilerde de bu durum fazladır. Pandemi döneminden önce sicil kayıtlarında sıkıntı olan kredi kullanamıyordu. Pandemi döneminde devlet halk bankası aracılığıyla verilen kredilerde çok gevşek davrandı. Bu dönemde sicil kaydına çok bakılmadı. 25 bin lira can suyu kredisini diyebilirim her başvuran esnaf kullandı. Bu sene yılbaşından beri 56 milyon lira kredi dağıttık. Ayda 7-8 milyon kredi dönüşü oluyordu. Biz bunu 6 ay almadık. Hemen hemen 50-55 milyon lirada bu yolla para piyasada kaldı. Rize esnaf Kredi kooperatifimizin toplan finansmanı 110 milyon lira oldu. Esnafımız para konusunda hiç eksiklik çekmedi. Biz pandemi dönemini atlattık” dedi
