Rize Pazar’ın delisi (halk deyimiyle) Çamlı Hakkı’yı bütün Pazarlılar tanır. Hakkı nasıl olduysa bir gün Ankara’ya gider. Sokakta yatarken onu gören bir Pazarlı: “Hakkı, sen burada ne yapıyorsun?” der ve para vermeye kalkar. Hakkı başını kaldırır ve kendisini tanıdığını belli etmemesini isteyerek: “Sus der, Pazar’i rezil etmeyelum”. Şimdi bende diyorum ki daha öncekiler gibi olacaksa yapmayın “Rize’yi Rezil etmeyelim”. Rize ürünü olmayan “küme” sattırıp Rize’yi küme düşürmeyelim.
TEK GAYE RİZE’NİN TANITIMI OLMALI
Mevsiminin yaklaşmasıyla birlikte Rize Günleri de yavaş yavaş gündeme gelmeye başlıyor. Gelinen noktada Rize Günleri amacının dışına çıkmıştır. Rize ilinin tanıtımına katkı yerine, ilimizin imajına zarar vermektedir. Rizelilerin Rizeli olmayan insanlara belediyeden ücretsiz olarak alıp parayla kiraladığı stantlarda sözde Rize ürünü, sözde Rizeli usta hazırladı mantığıyla bizim insanımız aldatılmakta tabiri caizse kazıklanmaktadır. Bu gidişe bir dur denilmelidir.
NERDE SANAT NERDE KÜLTÜR
RİZELİ OLMAYAN SATICILAR RİZELİ OLMAYAN ÜRÜNLER
Bir etkinlik 12 kez yapılmış ise ve Bir etkinlikle diğer etkinlik arasında bir yıl gibi zaman varken bu etkinlikler neden Rize iline yakışır halde yapılamaz anlamış değilim. Bugüne değin yapılan etkinlikler Rize’ye değer katanlar dışarıda tutulmuştur. Kültür, sanat, spor ve Rize tarihine yönelik konulara konuklara neredeyse yer verilmemiştir. Artık ufkumuzu açalım. Bir yılda yapılacak iş belli. Bir yıl içinde gün gün takip edersiniz; Rize ilini kültür sanat spor ve her alanda kim yukarı taşıdı ise onları orayı vitrine etkinliğe taşınır. Ortada bir emek olmasına karşın bu yapılan etkinlikler çok zayıf ve başarısız olmuştur. Tanıtımda Rize ile özdeşleşen değerler yoktu. Son etkinlikte yeme içme bölümünde Rizeli satıcılar yoktu. Rizeliliği istismar eden ve ürünlerinin Rize ile ilgisi olmayan satıcılar vardı.
UZAYA ÇAY GÖNDERDİK AMA…
Neredeyse her etkinliğin kurtarıcısı Tahta Araba, Dev Rizespor Bayrağı sallayan Rambo kardeşim ve atmacacı amcamız olmuştur. Onlara katkıları için teşekkür ediyorum. Rambo kardeşimiz, Rizespor canımız ve atmaca sembolümüzdür. Onlar olmadan Rize tanıtımı olmaz. Ama üstüne bir şey katalım artık. Ha kattığımız alay konusu olmasın. Çayının çayın sorunları dağ gibi iken gübre sorununa yıllardır çare bulunamazken bir sivil toplumunun yapması gerektiği gibi uzaya çay gönderme yerine yetkililere çare bulmaları yolunda mesaj gönderelim.
VEFA SEMTİ YENİKAPI’YA ÇOK YAKINDI OYSA
Son etkinlikte Rize deyince aklımıza gelen Ekrem Orhon, kısa zaman önce kaybettiklerimiz Ahmet Mesut Yılmaz, Bülent Koç, Tuncay Mataracı, Şenol Birol, Muharrem Kürkçü, Ayhan Alptekin, Cimilli İbo gibi değerlerimizi etkinlikte göreniniz oldu mu? Çok bir zor birebir ölçülerinde onlara ait sözleriyle etkinlik alanında onları hatırlatmak... Bir vefa değil mi?
GASTRORİZE’DEN ÇAKMA RİZELİ STANTLARA
Rize Belediyesi tarafından yapılan GastroRize Ulusal Rize Gastronomi Günleri'ne Rize yeme içme kültürünü tanıtım için güzel bir başlangıç olmuştu. Ardında Emitt 2021 Turizm Fuarı ve Rize’nin onur konuğu olduğu Mezopotamya Gurme ve Yöresel Lezzetler Fuarı’na Rize yeme içme kültürü en güzel şekilde temsil edilmişti. 12. Rize Günleri’nde ise bütün bu güzellere artı sağlanacağına bir basamak daha yukarı taşınacağına Rize ve Rizeli adı altında gıda ürünü satan bütün dükkanlar yabancılara kiralandı ve faiş fiyatlarla satış yapıldı. Yemek içme bölümü tam bir panayırdı.
RİZE’NİN HER RENGİ BİZİM
Bugüne değin yapılan etkinliklerde açılış protokol fotoğraflarına lütfen bir bakın. Değişen bir şey olmadığını göreceksiniz. Rize’nin her renkte değerli isimleri var. Ama nedense hep aynı isimler, aynı simalarla yol alınıyor.
RİZE KOCAMAN BİR ŞEHİR KOCAMAN DÜŞÜNMEK LAZIM
HERKES AYNI DÜŞÜNSE GÖKKUŞAĞI TEK RENK OLURDU
Güzel insanlar Rize yetiştirdikleriyle güzellikleriyle kocaman bir şehir. Biz neden kocaman düşünmüyoruz. Rizeli sayısız yazar edebiyatçı kardeşimiz var. Şair Şeref Bilsel var, Veysel Çolak var. Emin Şir var. Var da var. Fotoğraf sanatında Cemal Gülas var. Az farklı düşüneni kenara bırakıyoruz. Herkes aynı düşünce gökkuşağı nasıl oluşurdu. Rizeli önemli yazarlar var. Programlar açıklanıyor. Fuar alanının girişine asılıyor. İçinde edebiyat kitabıyat adına nerdeyse hiçbir şey olmuyor.
RİZE ADINA YAYINCILIK KİMSENİN TEKELİNDE DEĞİLDİR
Rize üzerine yayıncılık kimsenin tekelinde değildir. Birileriyle yol alıp Rize için sürekli eser üreten isimleri kenarda tutarsanız ötekileştirmiş olursunuz. Bizim eleştirilerimizle birkaç yazar etkinliğe sonradan dahil edildi. Ama program listesinde adları yok. Girişte asılan program akışında yoklar.
ALTERNATİF RİZE GÜNLERİ ÖNERİSİ
RİZE GÜNLERİ RİZE’NİN HER KESİMİNİ KUCAKLAMALI
*Rize kültürü sadece horondan ibaret değil.
*Rize'de yayıncılık kimsenin tekelinde değildir.
Bir şehrin tanıtımına soyunduysanız sadece Yazgülü Derneği ile yol almayacaksınız. Etkinlikte yer alan yazarları kitapları birinin inisiyatifine bırakmayacaklasınız. Eleştirmek kolay peki sen olsan ne yaparsın diyenler için sadece beş dakika düşünerek alternatif bir Rize Günleri programı hazırladım. Kemençe ve Karadeniz müzisyenleri baş tacımız. Ama Rize kültürü sadece horondan ibaret değil.
RİZE HER RENGİYLE GÜZELDİR
Bu etkinlik yılda bir yapılıyor. Eksiksiz ve mükemmel bir Rize Günleri hazırlamak için uzun bir süre. Bu sürede Rize ilinin ulusal ve yerel basında kim yukarı taşıdı, öz kaynakları ile Rize ticaretine değer kattı, sanatta ve sporda kimler Rize bayrağını yukarı taşıdı bu isimleri bulup eserleri ve üretimleriyle Rize Günlerine dahil etmek zor mu? Asla değil. Bu güzellikleri görmek için sadece yürekten bakan bir çift göz ve siyasi bir amaç gütmemek yeterlidir. Her alanda vefayı ön planda tutan geçmişi hatırlatan her gün Rize’nin bir değerini tanıtan Rizeli bir yazarı dışlıyorsunuz. Ama her nere gitseniz onun kaleme kitabı insanlara hediye ediyor, fotoğraf çektiriyorsunuz.
Alternatif Rize Günleri Önerisi
1. Gün
*Bir Başarı Öyküsü: Rize Belediyesi Basketbol Takımı
*Rize'de kitap kurdu bir imam: Recep Koyuncu ve mücadelesi
*Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi'nin hazırladığı Rize Tarihi kitap serisinin tanıtımı. Yazarlarının onurize edilmesi
*Rize'de fotoğrafçılık sanatı ve RİFSAD
*Ziynet Sönmez ve plaklarda Rize türküleri
*Konser
2. Gün
*Bir futbol efsanesi: Hasan Vezir
*Kültür dünyasında bir Güneyceli Prof. Dr. İsmail Kara
*Rize Pazar'ın her köyüne bir kitap projesi ve İbrahim Karaca
*Sinema dünyasındaki Rizeli: Çayelili Feyyaz Şerifoğlu
*Esra Alkan Kalk Gidelim Rize kitabı imza günü
*Ahmet Mesut Yılmaz ve vefa Gecesi..
Konser..
3. Gün
*Tarihi biriktiren Adam Fatih Sultan Kar ve Rize Dernekçiliğinin tarihi
*Prof. Dr. Hasan Türüt
Korona sürecinin Rize'deki kahramanları
*Uğur Sami Kumbasar
Türk siyasetinde Rizeliler
*Ayşe Kolivar Ağız müzikasi ve armanika'nin kültürümüz de yeri
*Armonik ve ağız müzikasinin yaşayan ustaları
Konser
4. Gün
*Çayın banisi Zihni Derin'e vefa gecesi
*Güllseli İnal imza günü
Babası Çaya gönül veren Asım Zihnioglu'nu anlatan kitabının tanıtımı
*Rize kültürüne eser kazandıran yazarlar...(Bir oluşuma bağlanmadan herkese açık)
"Şenol Birol ve Muharrem Kürkçü vefa gecesi
*Rize'nin marka değerleri Rize Kavurnası Rize Simidi
*Fertiko ve Rize bezinin tarihi
*Rize'ye değer katanlar ödül töreni (İsimlerin tespitinde siyaset değil vicdan hakim olacak)
13. Rize Günleri Yemek Kültürü Stantları
1. Liman Lokantası
2. Huzur Pide
3. Bizim Köy Yöresel Ürünleri
4. Nizam Pide
5. Fasuli Lokantaları
6. Pilaki Yöresel Lezzetler
7. Katuk lokantaları
8. Hüsrev
9. Lale lokantası
10. Dağmaran
11. Evvel Zaman Rize
12. Desti Karadeniz Sofrası
13.Nur Abla Karadeniz Sofrası
14. Hayvore Karadeniz Sofrası
15. Erol Usta Efulim Karadeniz Sofrası
Rize tanıtımına katılan bütün firmalar Rizeli olacak ve hiç birinden ücret alınmayacak. Bu firmaların taşınması konaklaması en güzel şekilde yapılacak. Bu firmalar ürünlerini kendi mekânlarındakı ücretin yüzde otuz altında satacak. Ve yazarlara imza günleri söyleşiler.
Biz bilinçle üretmeye devam ediyoruz. 2014 yılında İstanbul RİDEF’in tespit ettiği isimlerle baskısını üstendiği Rize’nin Yüzü isimli kitabım o gün bugündür RİDEF tarafından protokole ve misafirlerine sunduğu prestij hediye özelliğini sürdürüyor. Hatta zaman zaman aynı isme ikinci kez verildiği oluyor. İnsanlara sessiz çoğunluk olarak bakmamalı onlar her şeyi görüyor. En önemlisi yaradan görüyor.
Not: Amacım sadece durum tespiti yapıp hatadan ders çıkarılmasını sağlamaktır. Daha önce yaptığım eleştiriler sonrası mesnetsiz bir açıklama ile karşı karşıya kaldım. Bize bir faydası olmayan bizi eleştiriyor dediler. Bu sözlerine karşın ziyaret ettikleri her yerde benim eserimle poz verdiler. Şimdi de buradan ders çıkarma yerine bana yönelik sataşma olursa şaşmam. Ayinesi iştir kişinin lafa bakılmaz. Herkes kendine yakışanı yapar.
Fatih Sultan KAR / İST
