Kenan AKYÜZ
Çay sezonuna az bir zaman kala çay üreticilerinin en çok merak ettiği konuların başında açıklanacak çay fiyatı geliyor. Rize, Trabzon, Artvin ve Giresun illerinde 830 bin dekar çaylık alanda üretim yapan yaklaşık 212 bin üreticinin gözü kulağı açıklanacak çay fiyatında. Geçen yıl yaklaşık yüzde 75 zam yapılan ve destekleme ile birlikte 7 TL olan yaş fiyatında bu yıl nasıl bir atış olacağı merak konusu. Yaş çay fiyatı konusunda beklentilerini açıklayan Of Ziraat Odası Başkanı Berkant Saral, bu yıl çayın en az 15 TL olması gerektiğini dile getirdi.
"En çok tüketilen, en ucuz gıda maddesi çay"
Çay üreticileriyle fiyat konusunda sürekli görüştüklerini belirten Saral, "Malum çay sezonuna az bir süre kaldı ve müstahsillerimizin birinci gündem maddesi açıklanacak çay fiyatı. Müstahsillerimizin bunu merak etmesi gayet doğal. Çünkü bizim bölgemizde insanların başka bir geçim kaynağı yok. İnsanlarımız sadece yazın topladıkları çayla bir yıl geçimlerini sağlıyor. Çay bölgemiz ve ülkemiz açısından stratejik bir öneme sahip. Türk çayı her yıl değerini artırarak yükselişini sürdürüyor. Kaldı ki Türkiye de üretilen çay iç piyasamıza yetmiyor. Türkiye'nin her ilinde, köyünde, evinde tüketilen bir şey. Ülkemizde her gün milyonlarca bardak çay içiliyor. Biz ülke olarak şanslıyız ki çay bitkisi ülkemizde yetişiyor. Bunun kıymetini bilmemiz lazım. Bunun kıymetini bilirken çay üreticimizin de emeğini dikkate almalıyız. Gıda maddelerine bakıldığında Türkiye genelinde bu kadar çok tüketilen ve ucuza tüketilen bir gıda yok. Çünkü bir ailenin ayda en az bir kilo kuru çay tükettiğini düşünürsek, çayın kilosu bugün ortalama 70-80 TL olduğuna göre bir ailenin günlük çay tüketim maliyeti 2-3 TL civarında olur. Bu örnek bile üreticisinin binbir zahmetle ürettiği çayın karşılığını tam olarak alamadığını gösteriyor" dedi.
"Üreticimizin emeği enflasyona ezdirilmemeli"
Geçen yıl yaş çay zam oranının tatmin edici olduğunu belirten Saral, "Geçen yıl yaş çay fiyatına yaklaşık yüzde 75 zam yapıldı. Bu geçen yıl tatmin edici bir oran sayılabilir. Fakat ondan önceki yıllarda çay hak ettiği değeri görmemişti. Bu yıl çaya desteklemeyle birlikte üreticiyi rahatlatıcı bir zam yapılmasını bekliyoruz. Çay üreticilerimizin isteği ve beklentisi bu yönde. Çünkü yaş çaya yılda bir kez zam yapılıyor. Fakat kuru çay ve diğer gıda maddeleri sürekli değişiyor. Bu nedenle çay üreticisi daha çay parasını alamadan emeği enflasyonun karşısında eziliyor. Bugün çay üreticisi bir ton yaş çay parasıyla bir ton çay gübresi bile alamıyor. Bir ton çayın karşılığı 7 bin TL, bir ton gübrenin fiyatı 12 bin 500 TL. Hesap ortada. O yüzden bu yılki yaş çay kilogram fiyatı beklentimiz en az 15 TL. Aslında üreticimiz açısından bakıldığında bu fiyatın daha yukarıda olması gerekir. Fakat ülkemizin içinde bulunduğu ekonomik şartlara bakıldığında rasyonel bir fiyattır. Tabii ki bu günün şartlarında. Yetkililerden beklentimiz bu yönde" diye konuştu.