ÇAYKUR, anavatanı Güney Amerika, Arjantin ve Çin olan ve sıfır kalorili şeker elde edilebilen Stevia bitkisinin Rize’de 5 yıldır sürdürülen deneme üretimlerini başarıyla tamamladı. Bölgede çok verimli olarak yetişen bitkinin fidanları gelecek yıldan itibaren üreticilere dağıtılacak. Steviya bitkisi için Cumhuriyet Çay Fabrikası içerisindeki alanda şeker fabrikası kurulması için başlatılan çalışma sürüyor. Çin'den gelen özel bir ekip fabrikanın montajına başladı.
Çaykur 5 yıl önce, Atatürk Çay ve Bahçe Kültürleri Araştırma Bahçesi’nde Arjantin'den getirilen ve kalorisiz şeker elde edilen Stevia bitkisinin deneme üretimine başladı. O günden bu yana üretimi sürdürülen Stevia bitkisinin bölgenin toprak ve iklim koşullarına uyum sağladığı gözlendi. Şekere göre 15 kat daha fazla tatlandırıcı özelliği bulunan ve sıvılaştırılması halinde kalori ve protein değerleri sıfıra inen Stevia'nın şekerin olumsuz etkilerini taşımadığı belirtildi.
CUMHURBAŞKANI ADINI KOYDU: 'RİZE ŞEKERİ
5’inci yılında deneme üretiminin hasadını Çin’den gelen ve bitkinin yetiştirilmesi konusunda uzman olan bir heyetle birlikte yapan Çaykur Genel Müdürü İmdat Sütlüoğlu, deneme sürecinin oldukça verimli geçtiğini ve bölgenin artık yeni bir tarım ürününe kavuştuğunu söyledi. Mucizevi bitkinin bölge topraklarında son derece verimli bir şekilde yetiştiğini ifade eden Sütlüoğlu, “Cumhurbaşkanımız son Rize ziyareti sırasında bitkiyi inceledi, 'Rize Şekeri' adını verdi. Fabrika kurma süreci başladı. Dünyada Stevia üretiminde en öndeki ülke olan Çin’den gelen heyet çalışmaya başladı. Dünya pazarında her yıl birkaç milyar dolar pazarı büyüyen bitkinin üretimi yetersiz. Fabrikasını kurduktan sonra alım garantisi vererek fidanını da vatandaşlarımıza dağıtacağız” dedi.
“OLAĞANÜSTÜ VERİM ELDE EDİLDİ”
Bitkinin yetişmesiyle önemli bir tarihin başlangıcına tanıklık ettiklerini vurgulayan Sütlüoğlu şunları söyledi:
"Bitkinin bölgemize ve ülkemize hayırlı uğurlu olmasını diliyorum. Gelecek yıl fidanları dağıtmaya başlayacağız. 5 yılda olağanüstü bir verim elde ettik. Bu verim dünyanın hiçbir yerinde elde edilemiyor. Tarla ayağını gördüğümüz bitkinin şimdi fabrika ayağına geçiyoruz. Önümüzdeki yıldan itibaren bitkinin Doğu Karadeniz'de tarımı başlayacak."
Bu arada, çayda dekar başına ortalama 1.5 ton verimle yaklaşık 2 bin 650 lira gelir elde edebilen üreticinin, dekar başına 4 ton verimli Stevia bitkisi ile ortalama 5-6 bin lira kazanabileceği açıklandı.
ÇAYA TATLI BİR KARDEŞ GELDİ
Stevya bitkisi için çalışmaların büyük oranda tamamlandığının altını çizen Sütlüoğlu, "Rize şekeri olarak adlandırdığımız Stevya için fabrika kurma çalışmaları kapsamında makinelerin bir kısmı geldi. Fiilen fabrika yapımı devam ediyor. Sezon sonunda bitirip, deneme üretimine alacağız. Gelecek sezon büyük aksilik yaşamazsak fidanları dağıtacağız. Gelecek yıl, yeni bir ek gelir kaynağını, asrın ürünü olarak adlandırılan 'Rize şekerini bölgeye kazandıracağız. Çaya tatlı bir kardeş geldi." değerlendirmesinde bulundu.
Beyaz çay 191 kilo beyaz çay aldık. 34 bin 700 ton kuru çay üretimi gerçekleştirdik. Mayıs ayı çay bedeli olan 285 milyon ödedin. Budama bedelleri olan 163 milyon lira ödeme yaptık. İşçilere 25 milyon lira ödedik. Ramazan bayramı öncesi toplam 447 milyon lira ödedik. 13 Haziran itibariyle 43 bin 500 ton kuru çay sattık. 53.2 milyon litre didi sattık. Bunun 8.5 milyon litresi ihracat olarak gerçekleşti.
