Şevki DERECİ

Üniversitemiz Su Ürünleri Fakültesi Temel Bilimler Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ertuğrul Ağırbaş yürütücülüğünde, “Güneydoğu Karadeniz’de CO2 Zenginleştirmesinin ve Sıcaklık Değişimlerinin Fitoplankton Birincil Üretimi Üzerine Olan Mevsimsel Etkisinin Araştırılması” başlıklı TÜBİTAK 1001 projesi kapsamında iklim değişikliğinin Karadeniz ekosistemi üzerine olan olası etkileri araştırılıyor.

   İnsan kaynaklı faaliyetler sonucu artan CO2 konsantrasyonu iklimlerin değişmesine yol açarken denizel ekosistemlerin asitlenmesine neden olmaktadır. Bu durum deniz yaşamını ve biyoçeşitliliği tehdit etmekte birlikte okyanusların ve denizlerin iklim regülasyonu kapasitesini de düşürmektedir.

Karadeniz’de ilk olma özelliği taşıyan 121Y226 nolu proje kapsamında, değişen iklim koşulları altında ve balıkçılık açısından son derece önemli olan Güneydoğu Karadeniz ekosisteminde doğal fitoplankton örneklerinde mevsimsel olarak yürütülen inkübasyon deneyleri ile CO2 zenginleştirmesinin (360 ppm, 600 ppm, 760 ppm) ve sıcaklık değişimlerinin fitoplankton birincil üretimi ve komunite yapısı üzerine olan etkisi araştırılmaktadır. Proje kapsamında C-14 inkübasyon deneyleri ile fitoplankton boy gruplarına (pikofitoplankton, nanofitoplankton ve mikrofitoplankton) ait birincil üretim miktarları belirlenerek farklı boy gruplarının mevsimsel ölçekte birincil üretime yaptıkları katkı gerek fitoplankton canlı kütlesi ile gerekse CO2 ve sıcaklık değişimlerine bağlı olarak birincil üretim miktarlarına olan etkisi takip edilmektedir. 

Proje çıktıları Karadeniz ekosisteminin sürdürülebilir yönetimine önemli katkılar sağlayacağı gibi elde edilecek sonuçlar 11. Kalkınma Planı hedefleri doğrultusunda çevrenin korunması ve sürdürülebilir çevre konularında planlanan hedef ve politikalara ışık tutacaktır. Projede, iklim değişikliği, CO2 salımı ve iklim değişikliğine uyum kapsamında, Karadeniz ekosistemi için ileriye dönük projeksiyonlar ve yeni projeler üretme potansiyeli bulunmaktadır.