Mustafa BAYRAK

Rize’nin İyidere ilçesi Çiftlik ile Köşklü köyleri arasında yer alan ve sahil yolundan 4 Km iç kesimde bulunan Pleki mağarası turizm sezonunu açtı.

      300 yılı aşkın süredir yöre halkının ekmek kapısı olan Pleki mağarası köylülerin çay tarımından önce geçim kaynağı olarak kullanılıyordu.

     Yöre halkı pleki mağarasından ürettikleri Pleki taşlarını işleyerek ekmek yapımı için kullanılan ekmek pişirme kapı olarak satıyorlardı.

      ÇAY TARIMI PLEKİ YAPIMINI YAVAŞLATTI

Bölgeye Zihni Derin tarafından getirilen Çay fidanı sonrasında çay tarımına geçiş ile birlikte Pleki yapımı azalmaya başladı. Pleki yapımı ile birlikte ev ihtiyaçlarını karşılayan yöre halkı Kış sezonunda ise çeşitli bölgelerde gurbete çıkıyorlardı.

          HERKESİN YERİ VARDI

Çiftlik ve Köşklü köylüleri pleki mağarasından kestikleri kaya taşlarını Rimit ismi verdikleri aletle işleyerek ekmek yapımı için kullanılan fırın haline getiriyorlardı. Günde 2 veya 3 tane yapabilen pleki ustaları yaptıkları plekileri İyidere ilçesi veya Trabzon un Of ilçesine getirerek satıp ihtiyaç malzemeleri olan Şeker, Tuz ve çeşitli ihtiyaçlarını alıyorlardı.

    Pleki mağarasında her ustanın kendi yeri bulunmaktaydı ve her pleki ustası kendi alanında çalışarak kestikleri kaya taşlarını mağara dışına çıkartarak burada şekillendiriyorlardı.

        ARTIK TEK USTA KALDI

Çiftlik ve Köşklü köylülerinin tarih boyu çalıştıkları Pleki mağarasının bölgesinde 3 mağara olduğu bu mağaraların insan eliyle pleki kesimi sonucu oluştuğu belirtilmekte.  Çay tarımına geçiş ile birlikte yöre halkı ormanlık alanları sökerek çay bitkisi dikmesinin ardından Pleki yapımı yavaşladı ve pleki ustalarının ölümü ile birlikte Çiftlik köyünde 75 yaşında tek usta olarak bir kişi kaldı.

     KURS AÇILDI

Tarihi kültürü yaşatmak için Pleki mağarasında pleki üretimini yaşatmak için Köşklü köyü eski muhtarı Muhammet Rakıcı tarihi yaşatma adına kurs açtıklarını ve pleki üretimine devam ettiklerini belirterek “Tarihimizi yeniden yaşatma adına daha önce bir kısmı Valilik tarafından boşaltılan ve turizme açılan Pleki mağaramız turizmin hizmetine açıldı. İl dışından pleki talepleri oluyor. Pleki üretimini sürdürüp talepler doğrultusunda pleki üretimi yapıyoruz” dedi.

         “TURİZME KAZANDIRILDI”

Muhammet Rakıcı Pleki mağarasının turizme kazandırıldığını belirterek “ Tarihi pleki taşıma yolu turizm için patika yol olarak düzenlenerek yerli ve yabancı turistlerin hizmetine sunuldu, ayrıca Pleki mağarasının yanında konaklama ve yöre kültürüne uygun restoran yapılarak hizmete açıldı. Tarihimizi ve kültürümüzü yaşatmaya devam ediyoruz” dedi.