R?ZE: Tema vakf? Rize ?ubesi ba?kan? Nevzat Özer yer alt? sular? ile topraklar?n zehirlenmemesi için gübre kullan?m?na dikkat edilmesi gerekti?ini söyledi.
Rize Tema Vakf? ?ube Ba?kan? Nevzat Özer” Çay tar?m?n?n ba?lad??? 1940 y?llardan 1970’lere kadar a??rl?kl? olarak gübreleme organik gübre kullan?larak yap?lm??t?r. Çay alanlar?ndaki geni?leme, hayvanc?l?ktaki gerileme kimyasal gübre kullan?m?n? h?zla yayg?nla?t?rm??t?r. Ne yaz?k ki bu dönemde a??r? miktarda asidik karakterdeki ?eker gübre olarak adland?r?lan Amonyum Sülfat gübresi kullan?lm??t?r. 1990’l? y?llara gelindi?inde çay topraklar?n?n büyük bölümünün ?iddetli bir asitle?menin tehdidine girdi?i görülmü?, bunun üzerine 25-5-10 (NPK)kompoze gübresi tavsiye edilmi? ve kullan?lmaya ba?lan?lm??t?r. Ne yaz?k ki bugün çay topraklar?n?n sadece yar?s?nda bu gübre kullan?lmaktad?r” dedi.
Özer “Çay topraklar?n? asitle?tiren, topraktaki sudaki canl? ya?am? yok eden amonyum sülfat, nitrat gibi gübreler kullan?lmaya devam edilmektedir. Önerilen gübre dekara 70 kg civar?ndad?r. Oysa üreticilerin %85’i dekara 100 kg dan fazla kimyasal gübre kullanmaktad?r. Rize ortalamas? dekara 138 kg d?r. Gübre bitkinin üzerine serpilerek veriliyor. Serpilen gübrenin üçte biri buharla?arak atmosfere kar???yor, yani bo?a gidiyor, havam?z? kirletiyor, sera gaz? olu?turuyor. Di?er üçte biri y?kanarak yeralt? sular?na ve derelere kar???yor, sular?m?z? kirletiyor. Topra?a kar??an son üçte birlik k?s?mdan ise toprak canl?lar? azald??? için bitki yeterince yaralanam?yor. Gübreleme sezonun yo?un bir ?ekilde sürdü?ü ?u günlerde bizlere en güzel çaylar? sunan üreticilerimize bir kez daha hat?rlat?yoruz ki; Öncelikle organik gübreleri tercih edin. Kimyasal gübre kullan?yorsan?z akademisyenler ve devlet kurulu?lar?nca da tavsiye edilen 25.5.10 çay gübresini tercih edin. Toprak asitli?ini art?ran Amonyum Sülfat (?eker gübre) gibi gübreleri kullanmay?n. Dekara 70 kg dan fazla gübre vermeyin. Gübreyi ikiye bölün, Mart-Nisan da yar?s?n?, birinci sürgün sonras? di?er yar?s?n? verin. Gübreyi bitkinin kök bölgesine, mümkün oldu?u kadar topra??n 3-4 cm içerisine verin. Budanm?? alanlarda topra?? mutlaka havaland?r?n, budama at?klar?n? küçülterek bahçede b?rak?n, fabrikalardaki üretim at??? çay çöplerini olgunla?t?rarak bu alanlara verin. Ye?il gübre, hayvan gübresi, kompostlarla topra?? destekleyin” dedi.
Nevzat Özer “Çay tar?m? 70 y?lda bölgenin kaderini de?i?tirmi?tir. Göçü, yoksullu?u önlemi? ekonomik sosyal geli?imin dinami?i olmu?tur. Türk halk? herkesten daha çok sevmi?tir çay?. Bu topraklarda nice 70 y?llar daha çay üretmek istiyorsak topra?? verimli ve üretken k?lmak zorunday?z. Bunun birinci yolu ise sa?l?kl? topraklar, sa?l?kl? ürünler, sa?l?kl? insanlar” dedi.
