1887 yılında İstanbul’da dünyaya geldi. Aslen Rizeli olup, Mahrabel ailesindendir. Rize’nin tanınmış doktorlarından Osman Ülgen’in babasıyla amca çocuklarıdır. 1900 yılında girdiği Bahriye Mektebi’nden 1905 yılında Teğmen rütbesiyle mezun olmuştur.
Rizeli Ülgen Ailesinden büyük komutan
Heybetnüma okul gemisi ve Asar-ı Tevfik zırhlısında mühendislik eğitimini müteakip Bafra gambotu, Peyk-i Şevket, Muin-i Zafer, Mesudiye, Barbaros ve Asar-ı Tevfik gemilerinde Topçu subaylığı yapmıştır. Yavuz zırhlısı ile Odesa ve Sivastopol bombardımanına iştirak etmiş, 1914-18 yılları arasında Mecidiye Kruvazörü Topçu subaylığı, Selman-ı Pak Gambotu Komutanlığı ve değişik karargâh görevlerini yerine getirmiştir. 1918 yılında Giresun Vapuru II. Komutanlığı görevine atanmıştır. 1925 yılına kadar Mecidiye ve Yavuz zırhlıları Topçu Subaylığı, Hamidiye Kruvazörü II. Komutanlığı ve Peyk-i Şevket Komutanlığı görevlerini ifa etmiştir. 1925 yılında Binbaşılığa terfi etmiştir. 1925-34 yılları arasında Bahriye Vekaleti’nde şube müdürlüğü ve daire başkanlığı, Filotilla Komodorluğu, İhtiyat Filosu Komutanlığı ve Marmara Üssü Bahri Komutanlığı görevlerinde bulunmuştur. 1934 yılında soyadı kanunu çıkınca İsmet İnönü’nün teklifiyle Mahrabel olan soyadını Ülgen olarak değiştirmiştir.
Deniz Kuvvetlerinin ilk komutanı
1936 yılında tuğamiral, 1938 yılında tümamiral, 1945 yılında koramiral, 1948 yılında oramiralliğe yükselmiştir. Tuğamiral rütbesi ile Marmara Üssü Bahri ve Kocaeli Müstahkem Mevki Komutanlığı, Harp Filosu Komutan Vekilliği, tümamiral rütbesi ile Harp Filosu Komutanlığı, Milli Savunma Bakanlığı Deniz Müsteşarlığı, Marmara Üssü Bahri ve Kocaeli Müstahkem Mevki Komutanlığı, koramiral rütbesi ile Donanma Komutanlığı görevlerinde bulunmuştur. 13 Ocak 1944 tarihinde yargılanmakta olduğu “Refah Faciası" davasından Amiral Mehmet Ali Ülgen ve bütün sanıklar ile birlikte beraat etmiştir. Oramiral rütbesine terfi ederek, 01 Temmuz 1949 tarihinde atandığı Deniz Kuvvetleri Komutanlığı’ndan 06 Haziran 1950 tarihinde kendi isteği ile emekli olmuştur. Oramiral Ülgen hizmette bulunduğu süre içinde Sisam Vak’ası, Balkan ve Kurtuluş Savaşları’na katılmıştır. Oramiral Mehmet Ali Ülgen, emekli olduktan iki yıl sonra 23 Temmuz 1952 tarihinde saat 15.00’da vefat etmiştir. Oramiral Ülgen evli ve iki çocuk babasıydı.
Rizeli Mehrabel Ülgen Ailesi
Rizeli eski Deniz Kuvvetleri Komutanı Oramiral Mehmet Ali Ülgen’in cenazesi 26 Temmuz 1952 tarihinde askeri törenle defnedildi. Rumelihisarı’ndaki evinden alınarak Beyazıt Camii’ne getirilen Türk bayrağına sarılı Ülgen’in naaşı, cenaze namazını müteakip top arabasına konuldu. Merasim alayı bahriye bandosu eşliğinde Saraçhane’ye getirilen naaş, buradan otomobille Eyüp Sultan’da bulunan aile mezarlığına getirilip burada toprağa verildi. Törene Vali Muavini, Deniz Komutanı, İstanbul ve İzmir garnizon komutanları, yüksek rütbeli subaylar ve çok sayıda vatandaş katıldı. Halk tarafından sevilen Ülgen’in cenazesinde üzülenlerin ve ağlayanların oldukça fazla olduğu gözlendi. Mezarı Eyüp Sultan’da bulunmaktadır.
Fatih Sultan KAR / İST.
