İsmet HABERAL

RİZE: Son dönemlerde artan uyuz vakalarına dikkat çeken ŞAR Hastanesi cildiye bölümü doktoru Uzman Ayşegül Kalaycı vakalara karşı dikkatli ve temiz olunması gerektiğini söyledi.

     Uzman Doktur Ayşe Kalaycı açıklamasında “ Uyuz, sarcoptes scabiei paraziti tarafından meydana getirilen kaşıntılı bir cilt hastalığıdır. Parazit yaşantısını ve gelişimini insan üzerinde geçirdiğinden bulaşmada insandan insana dolaylı (giysiler, havlular, çarşaflar) veya dolaysız (eşler arasında bulaşma, anne bebek arasında bulaşma) yollarla olmaktadır. Ciltten direk bulaşması için 20 – 30 dakikalık bir temas bile yeterli olabilmektedir. Hastalık dönem dönem tüm dünyada hızla yayılıp salgınlar yapabilmektedir. Parazit insan vücudu dışında en fazla üç günde ölmektedir, fakat nemli ve sıcak iklimlerde bu süre 5-6 günü bulabilmektedir” dedi.

      Şikayetler 3 hafta sonra başlar

Kalaycı açıklamasında “Parazit insana bulaştıktan ortalama iki üç hafta sonra şikâyetler başlar fakat bazı hastalarda şikâyetler 6 haftaya kadar ortaya çıkmayabilir bu açıdan aynı ortamda yaşayan tüm aile bireyleri veya fertlerin tedaviyi kaşınmasa bile kullanması gerekmektedir. Uyuz belirtileri özellikle geceleri artan parmak araları, bilek bölgesi, kollar, koltuk altı, göbek çevresi, göğüs uçları, (kadınlarda) cinsel bölge (erkeklerde) kalça, uyluk kısımlarında görülen kaşıntı ve bu bölgelerde 1-2 mm çaplı kızarık ufak üzeri kabuklu kabartılardır. Ayrıca bebeklerde bunlara ilave olarak yüzde ve saçlı deride de aynı belirtiler olabilir. Geceleri artan kaşıntı yukarıda belirtilen bölgelerde cilt lezyonları ve ailede birden fazla kişide kaşıntı olması şiddetle uyuzu akla getirmelidir. Hastalığın tanısında kesin bir kan testi veya antikor testi bulunmamaktadır. Bu açıdan tüm vücudun dikkatli fizik muayenesi gerekmektedir. Özellikle el ve ayaklarda oluşabilecek uyuz tünelleri ve parazit yumurtalarını saptayabilmek için dermatoskop denilen mikroskopik cihazların kullanımı ve deri üzerinden örnek alınıp mikroskopta parazit ve yumurtalarının gösterilmesi büyük önem taşımaktadır. Hastanemizde ayrıntılı fizik muayene ve dermatoskopla inceleme, gerektiği durumda mikroskopik inceleme yapılmaktadır. Ülkemizde hastalığın tedavisinde genellikle paraziti yok etmeye yönelik çeşitli krem tedavileri kullanılmaktadır. Bu tedavilerin doktorun anlattığı şekilde çok titiz şekilde tüm temaslı bireylere uygulanması çok önemlidir yoksa tedavide başarısızlıklar yaşanabilmektedir. Krem tedavilerini uygulamadan önce vücudu kabuklardan arındırabilmek için keseli bir banyo yapılması gerekmektedir. Hastanın ve temaslıların havlu, çarşaf, nevresim ve iç çamaşırlarının 60 derecede yıkanması ve ütülenmesi, yıkanamayacak eşyaların 5 gün havasız poşet gibi bir ortamda mümkünse soğukta bekletilmesi gereklidir. Ayrıca ev ve arabanın detaylı temizliği de önem taşımaktadır” dedi.

        Temasla yeniden bulaşır

     Ayşegül Kalaycı açıklamasında “ Hastalık tekrarlayan temaslarla aynı şekilde bulaşabilmekte ve tekrar hastalık tablosu oluşabilmektedir. Bu açıdan mümkün olduğunca uzun süreli temasa yol açabilecek yatılı misafirlikler, ve sıkı temas edilen kalabalık ortamlardan kaçınmak faydalı olacaktır. Ayrıca kalabalık yaşanılan ortamlar (askeriye, yatılı okullar, yurtlar, kreşler, bakımevleri) hastalığın hızlı yayılımı açısından risk taşımaktadır. Bu ortamlardaki herhangi bir bireyde uyuz tespit edilmişse tedavi, temizlik önemlerinin daha ciddi uygulanması gerekmektedir. Ortak eşya kullanımının önlenmesi ve temaslı tüm bireylerin tedavisinin kaşınmasa dahi yapılması önem arz etmektedir” dedi.